“Каспийскии” банкі акционерлік қоғамының

1. Электр тізбегіндегі кернеу мәнінің көтерілуінен, адамның тоқ өткізгіш бөліктердің ашық жерін ұстауынан немесе электр өткізгіштердің изоляциясының бұзылуынан;
2. Машинаның айналмалы бөліктерінің, винтеляциялық және де ЭЕМ құрылғыларының ақауларынан;
3. ЭЕМ-нің құрылғыларына техникалық қызмет көрсету жұмыстарына пайдаланатын тез жанатын сұйықтарды сақтау кезіндегі ережелерді бұзудан;
4. Есептеу орталықтарында шу деңгейінің көтерілуінен;
5. Экран құрылғыларымен жұмыс істегенде көз жанарына әсер ететін жұмыс бетінің дұрыс жарықтанбауынан және көзге сәйкес экранның дұрыс орналаспауынан.

ЭЕМ операторы жұмыс кезінде өте мұқият болуы қажет, басқа жұмыстармен айналысуға болмайды. Машинада байқалған барлық ақаулар туралы жедел түрде ЭЕМ басшысына хабарлау керек. Жеке гигиена тәртібін сақтау, тағамдарды тек арнайы орындарды қабылдау, киімдерді белгілі орныдарға қою қажет. Жұмыс басталар алдында жеке қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін ЭЕМ операторы міндетті:

• жөнді жұмыс киімін киюге;
• өз жұмыс орнында тәртіпті мұқият тексеру және қауіпсіздік ережелерінің бұзылмағанына көз жеткізуге;
• ұзақ уақыт жұмыс істегенде (30 минуттан астам) дисплей құрылғыларына жұмыс орнындарын дайындауға;
• орындықты ыңғайлы биіктікке келтіруге;
• жұмыс орнының элементтерін дұрыс орындау қажет, яғни көз жанарының дисплей экранына жасайтын бұрышы +, -15 градус, ал экранға дейінгі арақашықтық 400-500 мм болуы керек;
• қалыпты жарықтануда тура жарық экранға түспеуін қадағалау қажет.

Жұмыс аяқталғанна кейін төмендегідей іс-шараларды орындау қажет: 

• Жұмыс орнын ретке келтіру, жұмыс құралдарының барлық тумблерін «өшіру» қалпына қою;
• Жоғарыда көрсетілген талаптардың бұзылуы ауыр жағдайға әкеп соқтырады. Сондықтан тәртіп бұзушыларға әкімшілік шаралар қолданылады.

 

4.6 Өрт қауіпсіздігі

 

Есептеу орталығындағы пайдаланылатын жанғыш материалдарды ескере отырып, ол орынды жобалау өртке төзімділігі бірінші және екінші дәрежелі болуы керек. Бұл орындарды жабдықтау және құрылыстарды бөлуге пайдаланылатын материалдар өртке төзімді болу керек. Жұмыс орнындағы өту жолдары және жұмыс орындары әр түрлі заттармен бөгелмеуге қажет соның ішінде перфо тасымалдағыштар мен перфоратордың баспа құрылғыларының қағаздары және басқа да қажет емес қағаз уақытында жойылуы қажет.  Жылдам жанатын сұйықтармен (бензин, ацетон, спирт) бөлшектреді жуу арнайы орындарды атқарылады, жанғыш сұйықтарды арнайы ыдыста сақталуы керек, жанғыш сұйықтар тек қана тығыз жабылатын металл ыдыста және арнайы орындарда ұстау керек. Сонымен қатар бұл орындарда ашық жылтқыш элементтері бар электро жылтқыш құралдарын пайдалануға рұқсат етпейді. Өрт қауіпсіздігін сақтау шараларын жасау кезінде салқындатқыш құралдарынан фрионды тез жою мүмкіндігін қарастыру қажет, өйткені өрт болған жағдайда 400 градус С кезінде фрио токсиндік газдарды бөледі (фосген, хлорлы сутегі және т.б.).

Есептеу орталықтарында өртті сөндіру үшін су пайдаланылады. Өрт крандары баспалдаққа және шығу есіктеріне қойылады. Өндіріс орнының ішіне су құбырларын және өрт крандарын қоюға болмайды. Осы жағдайда пайдаланылатын суды және құрғақ химикаттарды, электронды есептеу құралдары мен информация тасымалдағыштары қойылған орындарда пайдаланбайды. Себебі: олардың зақымдануы тіпті толық істен шығуы мүмкін. Сондықтан информация тасымалдағыштары сақталатын машиналық залдарда бақылау өлшеуіш құралдары орналасады және мұндай орындарда өрт сөндіретін қондырғылар пайдаланылады. Олар көмір қышқылы құрамында тез буланатын заттары бар сұйықтар. Көмір қышқылды өрт сөндіру құралдарының өшіру тиімділігі өте жоғары және олар электронды құрылғыларды зақымдамайды. Көмір қышқылды газ өртену ошақтарында болатын оттегін азайтады. Соның нәтижесінде от тез сөнеді. Сонымен қатар көмір қышқылды газ тоқ өткізбейді. Бұл өртті сөндіру кезінде өте қажетті. Себебі, орнатылған қондырғыларда электр энергиясы пайдаланылады.

Тасымалданылатын көмір қышқылды өрт сөндіргіштер есептеу қондырғылары орналасқан кезде мынадай есеппен орналасады, 40-50 метр  куб ауданға бір өрт сөндіргіш, бірақ, бір бөлмеге екі сөндіргіштен кем болмауы керек. Тұрақты қондырғыларда көмір қышқылды қондырғы төбеге немесе еденге орналастырылады. Егер бұл жүйенің өрт сөндіру автоматты түрде істелінетін болса, онда өрт кезінде дыбыстық және жарықтық белгілер берліде. Сол бойынша жүйе электр желісінен ажыратылып жүйенің өрт сөндіру торабы іске қосылады.

Өртті табуға және оны хабарлауға арнайы датчиктер пайдаланылады. Олар бөлменің ауа жіберетін тесіктеріне информация сақтайтын қоймаларда, машина залдарында тағы басқа орындарға қойылады. Қажеттілігіне қарай түтінге және жылуға да датчиктер қойылуы мүмкін.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

Дипломдық   жұмыс барысында “Банк несие бөлімінің ақпараттық жүйесі. Тұтынушылық несиелендіру бөлімінің ішкі жүйесін құру және тұтынушылық несиелендіру» бағдарламасы бойынша  несие беру процесі  келтірілген.

Жобаның бірінші бөлімінде ақпараттық технология және техника, коммерциялық банкілік жүйенің түсінігі және негізгі элементтері. “Каспийскии” банкі акционерлік қоғамының Қызылорда қаласындағы филиалының құрылымы, орындайтын негізгі операциялары және қызметтерінің жалпы сипаттамасы жазылған.

Екінші бөлімде тұтынушылық несиелендіру бөлімінің атқаратын қызметтері, экономикалық ақпараттық жүйелер және олардың құрылымы, экономикалық ақпараттық жүйелердегі жаңа технологиялар (Delphi бағдарламалау ортасы туралы қысқаша түсінік) және “Жүйе” ұғымына  “ақпараттық” сөзінің қосылуы оны құру және жұмыс істеу мақсаты жазылған. Ақпараттық жүйелер қандай да бір облыста тапсырма шешімін қабылдау процесінде қажетті ақпараттарды іздеу, беру, өңдеу, сақтау және жинауды қамтамасыз етеді. Олар жаңа өнімдерді құруға және мәселелерді талдауға көмектеседі. Бағдарламаларды жасау үшін әртүрлі өнімдердің ішінде Delphi жетекші  орындардың біріне саналады. Delphi-ді әртүрлі стаждағы, әдеттегі, профессиональдық қызығушылықтағы бағдарлама жасаушылар пайдаланады.

Дипломдық жұмыста ақпараттық жүйенің бағдарламасын жобалаудағы көп тәсілдердің ыңғайлы тәсілі көрсетілген. Дипломдық жұмысты жазу барысында ақпараттық жүйені қолданып, төмендегі нәтижелерге қол жеткіздім:

• банк жүйесінде операцияларды орындауда құжаттарды тіркеуде уақытты үнемдеу;
• клиенттермен жұмыс істегенде жұмыс сапасын арттыру;
• банк қызметкерлерінің біліктілігін көтеру және т.б.

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

 

1.Закон о бюджетной системе РК, 1999.

2.Басовский Л.Е. Прагнозирование  и планирование в условиях рынка. Учебное пособие.-М,2001.-б.260.

3.К. Ильясов. Государственный бюджет.-Алматы: РИК, 1994.-б.268

4.Г.М.Мутанов, А.У.Шинтемирова. Математическое моделирование бюджета. –Астана: 2003.

5.С.И.Шелобаев. Математические методы и модели в экономике, финансах и бизнесе. – Москва: Юнита-Дана, 2000.

6.А.У.Шинтемирова. Математическая модель эластичности статей бюджета- Караганда: КарГТУ, 2002.-б.304-306.

7.Б.Е.Батыров, А.У.Шинтемирова.  Математическая модель бюджета// Труды междун. науч. конф.-Караганда: КарГТУ, 2002.-б. 298-300.

8.Б.З.Мильнер. Системный подход к организайии управления.-М.: Экономика, 1983.-б. 153.

9.Э.Хант, Дж.Марин. Моделирование процесса формирования понятий на вычеслительной машине.-М.: Мир, 1971.-б.301.

10.А.А.Петров. Математические методы экономического развития. Москва: Знания, 1984.-б.64.

11.А.Маршал.  Принципы экономической науки.-М.: Прогресс, 1993. -б.350

12.Б.Е.Одинцов. Проектирование экономических экспертных систем: Учебн. пособие для ВУЗов.-М.: Компьютер, ЮНИТИ, 1996.- б.166.

13.Г.Мутанов, Е.Шевчук. Экспертная система оценки знаний методом тестирования.-Петропавловск, 2001.-б. 159.

14.Ф.Днишев. Национальная стратегия технико-экономического развития // Экономика и статистика.- 2001 б. 29-31.

15.В.И.Варфоломеев Алгоритмическое моделирование элементов экономических систем. Практикум. Москва «Финансы и статистика».-2000ж б. 208

16.А.В.Андрейчиков, О.Н.Андрейчикова, Анализ, синтез, планирование решений в экономике. Москва «Финансы и статистика».-2000ж -б.366

17.Ю.В.Василков, Н.Н.Василкова, Компьютерные технологии вычислений в математическом моделировании, Москва «Финансы и статистика».-2000ж  -б.256

18.О.Ю.Сабин, Статистическое моделирование технических систем.-СПб.: Изд. ЭТУ, 1993

19.А.Я.Архангельский «Приёмы программирования в Delphi версии 5-7» «Бином-Пресс» г.Тверь, 2003г.

20.А.Я. Архангельский «Delphi 7» справочное пособие-М: Издательство Бином, 2003.

21.Роберт Хейлбронер, Лестер Туроу.-«Экономика для всех» Новосибирск 1994г.

22.Delphi 6.  Базы данных и приложения. Лекции и упражнения. Под ред.  Кандзюба С.Г.  год изд. 2001.

23.Гаевский А.Разработка программных приложений на Delphi 6 – М.: Киев, 2000.

24. М.Қ. Байжұманов , Л.Қ. Жапсарбаева. Информатика Астана-2004

25. Қараев Ж.А., Есжанов А.Е., Нақысбеков Б.Қ. Информатика және есептеуіш техника негізері курсы бойынша есептер мен жаттығулар жинағы  Алматы – 1993 ж.

26. Қ.Ахметов. Есептеу техникасы  және программалау Алматы – 1996 ж.