қазақстан республикасындағы кәсіпкерліктң қолдау

               Қазақстанның  Реформа   саясатының  маңыздысы – кәсіпкерлікті   дамыту . Ұсақ  кәсіпкерлікті   қолдау  ерекше  көңіл  бөлуді  қажет  етеді , онда  кәсіпорындар  жұмыс  істеу  санының   аздығымен  көп  емес  басқарумен   сипатталады . Кәсіпкерлік  ісінің  дамуы  нарықта  тұтынушылардың  көбеюіне , жұмыс  істеудің  өсуіне, бәсекелестіктің  дамуына , әлеуметтік   базалардың   кеңеюіне  байланысты   Қазақстанда   мемлекеттік   кәсіпкерлік   істің  дамуын  келесі   бағыттар  бойынша   іске  асырады :

              - шағын  кәсіпкерлік  субъектілерінің   мемлекеттік  қаржылық , субъектілік  , материалды  және  техникалық ,  ақпаратты  ресурстардағы   ғылыми – техникалық  өңдеу   мен  технологияларды  пайдаланудың  жеңіл  жағдайларын  жасау  ;

               - шағын  кәсіпкерлік  субъектілерінің   мемлекеттік  тіркеу  тәртібін  жеңілдету ;

               - өзіне   салық   төлеу   режимінің   жеңілдігін , кедендік  салықты   төлеуді   қосатын   шағын  кәсіпкерлік  субъектілері   үшін  құқықтық   режиміне  бөгет   жасауды  жою ;

              - шағын   кәсіпкерлікті   қолдау   және  дамыту  үшін  шетелдік  инвестицияларын  қоса  тарту   және  пайдаланудың  жүйелерін   жасау;

             - қаржылық   көздерін  аша   отырып , шағын  кәсіпкерлік   субъектілерін  несиелендірудің   арнайы  бағдарламаларын  қабылдау ;

             - өнімді  өндіруне   мемлекеттік   сатып  алуды  орналастыру   кезінде  шағын  кәсіпкерлік   субъектілері  преференцияларын   беру , жұмыстарды  және   қызмет  көрсетуді   орындау ;

             - шағын  кәсіпкерлік   субъектілері  ісінің ,  оған  қоса   шетел   серіктестерімен  саудалық , ғылыми  – техникалық , өндірістік  дамуды  қоса  отырып  сыртқы  экономикалық   байланысты  қолдану ;

            - шағын  кәсіпкерлік  субъектілері  үшін  кадрларды  дайындау және   қайта   даярлау  және  біліктіліктерін   жоғарлатуды   ұйымдастыру .

             Біздің   мемлекеттік  кәсіпкерлік   іске  көңіл  бөле  отырып , экономиканың  дамуы  үшін  кәсіпкерлікке   заң  арқылы   белгілі   бір  жеңілдікті   орнатады . Бұл   салада  Қазақстан   экономикасының  саясаты  кәсіпкерлік   ісін  жетілдіру  және  дамуына   бағытталған . Сөйтіп , Қазақстан   басқа   мемлекеттер  сияқты  істі  қолданған . Қазақстан   Республикасында « Қазақстан  Республикасындағы  шағын  кәсіпкерлікті  мемлекеттік  қолдау » туралы  заңында  қолдау  бғдарламалары  өңделген . Ол  құқықтық  базалар , иелімді  қаржылық – несиелік  механизмді , кадрлық  қамтамасыз  етуді  жасай  отыра  шағын  кәсіпорынды  қолдауға   жағдайлар  жасайды . Бағдарламаның  ерекшелігі – кәсіпкерлікті   қолдау  және  реттеу  мәселелерін шешуде  Қазақстан  және  оның  субъектілерінің  құзырлықтарын   және   жауапкершіліктің   нақты  шекараларын  көрсету .

               Соңғы  кездерде   кәсіпкерліктің   мәселелеріне   үкіметтік  және  іскерлік  ортада   көп  көңіл   бөлінеді , оңды  нәтежелер  беретін   шетел  тәжірибесін  жинақтау  және  талдаудың  белсенді  процессі  жүруде .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

          

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

          

 

              

            

 

Қорытынды

 

               Кез – келген   қөғамның  экономикасы   нәтежесінде   материалды  игілікті  жасау   және  оның  тұтынушыға  бағытталуындағы   әртүрлі  іс - әрекеттер  түрінің   жиынтығы .

              Кәсіпкерлердің  көп  болуы   ұлттық  шаруашылықта  бақталастық   пен  бәсекелестікті  белсендіреді , монополиялық  тенденцияларды , инфляциялық   процестерді , жұмыссыздық  өсуінің   тоқтату  кепілі  болып  табылады . Шаруашылық  ептілік , шешімдерді  қабылдау  иілімдігі , территориалды  – кеңістіктік   жинақталу  – мұның  барлығы  қазіргі   кәсіпкерлікке  тән  белгілер .

              Берілген  жұмысты   талдай  отыра , Қазақстан  Республикасында   соңғы  кездері  кәсіпкерліктің  динамикаклық  дамуына  бет   алды . Қазіргі  кезде  Қазақстан   Республикасындағы  кәсіпкерлік   дамуы  түрленуде . Ішкі  нарық   дамуы , шағын  және  орта  кәсіпкерлікті   қолдау  ерекше   көңіл  бөлуді   қажет   етеді .

              Жаңа  кәсіпкерлік  құрылымдар  арасында  мемлекеттік  және  муниципалды  кәсіпорындарын , инвестициялық   қорлар  және   компаниялардың  қайта  құру  кезінде  жасалған   акционерлік  қоғам   мөлшері   өсті . Кәсіпкерлік  істің  дамуы   шаруашылық  байланыстарды , ішкі  бәсекелестік  ортаны  қалыптастыруына   көмектеседі .

             Қазақстан   Республикасының   жаңа  кәсіпкерлері  жетістікке  жетуге  ұмтылып , өз  қабілеттерін  дәлелдеуде . Оны  тек  бәсекелестік  күрес  нәтежесінен  көруге  болады .

            Жоғарыда   айтылғандарды  қорытындылай  келе, Қазақстан   Республикасында   кәсіпкерлік  дамуы  экономика   дамуының   ұзақ  мерзімді  және  шешуші  факторы  ретінде   қарастырылады . Қазіргі  кезде   Қазақстан  кәсіпкерлігі  қайта   дүниеге  келуі  сөз  болуда . Егер  нақты   айтсақ  біздің  елде  кәсіпкерлік  екінші  рет  дүниеге  келуде . Кәсіпкерлікті   дамыту  негізі  кәсіпкерліктің  дамуы  және  қолдаудағы  мемлекеттік   бағдарламалары   жүзеге  асуында   салынған   еді , ол  1992 жылы  нұсқайды .

               Қазіргі  Қазақстанда  кәсіпкерлік   ісі   мемлекет  қарауымен   өркендеуде . Кәсіпкерліктің  даму  мәселелері  07.05.2001 жылғы  

№ 597  Қазақстан  Республикасы  Президентінің  Жарлығымен  бекітілген  Мемлекеттік   бағдарламада   қарастырылған . Қазақстан  Республикасының  Президентінің  « 2030 жылға  дейін  Қазақстан   стратегиясы   дамуын   жүзеге  асыруындағы  шаралар   туралы »  Жарлығында  белгіленген   приориттеттерінің   бірі – елдегі  кәсіпкерлікті   қолдаудағы  инфрақұрылымды   дамыту   болып   табылады .

              Кәсіпкерлік   дамуының   көптеген   проблемалары  бар :  ақпаратты  , қаржылық , институционалды , білімдік , мемлекеттік  

( бюрократизм  , коррупция ) – бұл  проблемалардың  барлығының  шешімі  бар . Бұл   шешімдер  арқасында  біздің  экономикамыз  тұтасымен  дамитын   болады .

             Қазіргі   кәсіпкерлік  ісіне   тиімді  басқару  қажет , ол  көптеген  факторларға  байланысты :

• еңбек  бөлінуі  және  кооперация  дамуының  деңгейі ;
• ғылыми  техникалық  прогресс  нәтежелерін  қолдану ;
• экономикалық  ресурстарды   тиімді  пайдалану ;
• жоғары   өнімділігін  ынталандыру  формаларын  пайдалану  және  тағы  басқалары , бірақ , ең  алдымен ,

көрсетілген  факторларды   кірістіру  деңгейі .

             Кәсіпкерлік  ісімен  басқару   иілімді  болуы  тиіс , олар  нарық  өзгерулерін  тез   сезуі  қажет , сонымен  бірге  – өндіріс  сипатына  және  өндірілген   өнім  көлеміне  сай  келуі  тиіс .

            Кәсіпкерлік  ісімен  басқару   міндеті – тауарларды , қызмет  көрсетуді  тиімді  және  кіріс   кіргізуді  қамтамасыз  ету  . Бұл  басқару  жүйесінің   өнімдерін  өндіруде  кәсіпорын   бизнесінің  сыртқы  және  ішкі   факторларына  сәйкестігін  жасау   қажет . Кәсіпкерлік  іс басқарущылары   әрқашан  да  үздіксіз  өзгеруіне    қарай  іскерлік  ортаны  қадағалауы  тиіс . Сөйтіп , Қазақстан   болашағы  – кәсіпкерлерде . Сондықтан   бұл  экономикалық  іспен   айналысатынның  әрбіреуі  өзінің  кәсіпкерлік  қызметтерін   және  кәсіпкерлік  ісімен   басқаруын   орындауда  өзіндік   кәсіптік  көзқарасы  болуы   тиіс .

              

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                                                                          Қосымша -1

 

 

 

 

Қосымша1

 

Шағын және орта кәсіпкерліктегі белсенді субъектілері санының өзгеруі 

өткен жылғы тиісті күнге пайызбен

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қосымша 2

 

Шағын және орта кәсіпкерлік  дамуының негізгі көрсеткіштері

өткен жылғы тиісті кезеңге пайызбен

	2010жыл		2010 жыл
	Белсенді субъектілер саны	Жұмыспен қамтылғандар саны	Өнім  шығарылымы     (салғастырмалы бағаларда)
Қазақстан Республикасы	101,1	101,7	102,0
Ақмола	100,1	100,7	100,2
Ақтөбе	103,1	102,2	103,0
Алматы	101,7	101,8	101,4
Атырау	105,2	101,0	103,2
Батыс Қазақстан	101,7	101,5	101,1
Жамбыл	101,3	100,0	101,0
Қарағанды	100,0	102,7	102,5
Қостанай	100,5	102,0	101,7
Қызылорда	100,5	101,2	100,9
Маңғыстау	100,2	101,0	101,5
Оңтүстік Қазақстан	100,4	101,8	101,6
Павлодар	100,1	102,0	101,2
Солтүстік Қазақстан	100,0	101,2	101,1
Шығыс Қазақстан	100,9	102,0	102,0
Астана қ.	103,0	101,5	101,8
Алматы қ.	101,7	102,1	102,7

ШОК белсенді субъектілері қызметтерінің  негізгі көрсеткіштері

	Барлығы	Соның ішінде
		шағын кәсіпкерліктегі заңды тұлғалар	орта кәсіпкерліктегі заңды  тұлғалар	дара кәсіпкерлер	шаруа (фермер) қожалықтары
2010 жыл ШОК белсенді субъектілерінің саны, бірлік
Қазақстан Республикасы	676 269	64 995	8 454	432 729	170 091
Ақмола	26 983	1 962	436	20 885	3 700
Ақтөбе	23 811	3 020	452	16 700	3 639
Алматы	110 004	4 446	546	56 001	49 011
Атырау	19 508	2 443	358	15 076	1 631
Батыс Қазақстан	19 506	2 000	230	13 726	3 550
Жамбыл	37 265	1 435	175	20 251	15 404
Қарағанды	44 207	4 978	706	32 550	5 973
Қостанай	36 531	2 652	481	28 373	5 025
Қызылорда	14 725	1 864	208	11 501	1 152
Маңғыстау	16 804	3 596	332	12 130	746
Оңтүстік Қазақстан	123 748	4 672	463	59 792	58 821
Павлодар	24 380	2 525	327	18 672	2 856
Солтүстік Қазақстан	21 156	1 804	387	15 790	3 175
Шығыс Қазақстан	69 074	4 875	493	48 307	15 399
Астана қ.	26 917	5 817	797	20 301	2
Алматы қ.	61 650	16 906	2 063	42 674	7