Сулы тәсілмен портландцемент өндіретін зауыт

    Магазиндеу процессінен  кейін клинкер ұсақталған гипс  тасымен бірге көп камералы  шарлы ұнтақтағышта ұнтақталады.  Пайда болған ұнтақ портландцемент  береді. Пайда болған портландцемент  пневмотранспортпен силостық қоймаға  тасымалданады. Қоймада цемент 10-14 тәулік сақталады, сонда цемент  суып оның құрамындағы бос  кальций тотықтары сөніп, цементтің  қасиеті жақсарады. 

      Ұнтақтағыштан шыққан материал портландцемент деп аталады. Дайын портландцемент пневмотраспортпен дайын бұйым қоймасы силостарға жіберіледі.

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5.  Шикізаттарға сипаттама

        Саз. Саз деп- сумен араластырғанда пластикалық қамыр беретін, кепкеннен кейін өзіне берілген пішінді сақтайтын және күйдіргеннен кейін тас секілді қатты затқа айналатын , бірнеше минералдардан тұратын ұсақ дисперциялық тау жынысын айтады.

      Саз әр түрлі минералдардан тұрады: каолинит, монтморил -лонит, гидрослюд және тағы басқа гидроалюмо -силикаттардан тұрады. Химиялық құрамына: SiO₂-70-80; Al₂O₃-5-15; Fe₂O₃-3-10.

       CaO және MgO көмірқышқылдық тұздар. Сондай-ақ ерітінділік тұздар Na₂O және K₂O болады. Ірі фракциялары 0,2 мм, құрамында 10%-тен жоғары болмауы керек,орташа тығыздығы 1800-2000 кг/м3, ылғалдылығы 15-25%. Саз ісінеді және созылымды болады.

     Керамикалық плитка өндірісінде тығыз балқитын және отқа төзімді саздар қолданылады.

     Саздың құрамында калий, натрий және алюминий тотықтары -ның мөлшері көп болса, саз уақытынан ерте піседі де, пісу және күю интервалы кеңейеді. Құрамында темір тотығы ( 4-10%) көп мөлшерде кездесетін саздан дайындалған плиткалы қышқылды орта күйдіргенде плитка бетінде дақтар пайда болып, бір түске боялмайды.

     Кейбір саздарды ешқандай қоспалар қоспай қолдануға болады, бірақ мұндай саздар аз кездеседі де, сондықтан плитка массасының құрамына плавни қосады.

    Минералдық құрамы мен дисперциялық дәрежесі саздың сапасын көрсететін негізгі фактор болып табылады.

     Ең жақсы саз каолинитті-гидрослюдалы және гидрослюдалы-каолинитті саз болып табылады. Бұлардың құрамында кварц аз мөлшерде және монтмориллонит қоспасы болады. Бұл аталған саздар 1 мК кіші бөлшектері бар жоғары дисперсиялы саз. Осындай саз негізінде массалар жақсы пресстеледі, жақсы кебу қасиеттері бар, пісу интервалының температурасы төмен және күю интервалы жоғары.

      Каолинитті саздар жарамсыз, себебі 1300 С температурада да піспейді. Бұл саздың құрамында негіздер,қышқылдар мөлшері көп. Сонымен қатар каолинитті-монтмориллонитті және монтмориллонитті-каолинитті саздарға жарамсыз. Бұл саздардан дайындалған масса кебу және күйдіру процесстеріне сезімтал, яғни шыдамсыз, жарамсыз. Күю интервалы өте қысқа.

     Әк тасы. Әк тасы деп –портландцемент өндірісіндегі басты шикізаттардың бірі. Әр шөгіндісіне отырғызылған тау жыныстарынан жатқызуы болады. Олардың құрамында көмірқышқыл кальцийі болалы. CaCO3 (50%). Сазды материалдар: доломит, кремнуем, темір тотықтары да болады.

     Тығыз әк тасы көп жағдайда ұсақ кристалдық құрамында болады. Тығыздығы 2600-2700кг/м3; қысу күшіне төзімділігі 200-250мПа; ылғалдылығы 1-6%.

     Гипс. Гипс- портландцемент алу кезінде гипс клинкерге гипс тасы түрінде беріледі, көлемі 3-5%.Цементті ұнтақтау кезінде гипс орнына сондай-ақ форфогипс, борогипс және фторогипс қолданылады. Тығыздалған күйіндегі үйінді тығыздығы 1250-1450кг/м. ұнтақтылығы №0,2 елегіштегі қалған қалдықтың бастапқы массасының проценттік мөлшерімен анықталады.

      Гипс құрылыста және өнеркәсіптерде кеңінен қолданылатын бағалы материал. Гипс тасын цемент өндірісінде шикізат ретінде қолданылады. Форфорфаянс өндірісінде қалып ретінде қолданылады. Медицинада шыны өндіруде және көркем өнеркәсіпкерінде қолданады.

       Гипстің меншікті салмағы 2,2-2,4. Гипс суда онша ерімеіді, температурасы 20С 1л гр/см суда не бары 2,6г ғана еріді. Ал судың температурасы 32-40С болғанда жақсы ериді. Гипс тасы заводтарға өлшемі 50-300мм немесе қиыршық тас ретінде 5-50мм жеткізіледі. Оның өлшемдері тасымалдау машиналарында және ұсақтау жабдықтарына әсерін тигізеді. Гипстік біріктіргіштер ауалық біріктіргіштерге, ал портландцемент гидравликалық біріктіргіштерге жатады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.  Есептік бөлім
1. Өндірістің жұмыс режимі

Аптасына екі демалыс  күні бар 5 күндік жұмыс күнінде жылдық жұмыс 

күні – 365.

Тәулігіне ауысым саны – 3

Шикізаттар мен дайын  бұйымдарды тасымалдаудағы тәулік ауысым саны:

Теміржолмен тасымалданса – 3

Автокөлікпен тасымалданса – 2

Ауысым сағаты – 8

Негізгі технологиялық жабдықтарды  пайдалану коэффициенті - 0.92

 

 

 

 

2.2 Өндірістің  өнімділігін есептеу

       Кесте №2.2.1 Берілген өнімділік бойынша

өнімнің атауы	өлшем бірлігі	өнімділік
		жылына	тәулік	ауысым	сағат
Портланд- цемент	т	170000 173400	465.8 475.1	155.3 158.4	19.41 19.8

 

 

 

        Кесте №2.2.2 Қабылданған әр номенклатура бойынша өнімділік

№	өнімнің атауы	өлшем бірлік	өнімділік       %	өнімділік
				жылына	тәулік	ауысым	сағат
1	400	т	30	51000 52020	139.7 142.5	46.6 47.5	5.82 5.9
2	500	т	25	42500 43349.9	116.4 118.8	38.8 39.6	4.85 4.95
3	600	т	25	42500 43349.9	116.4 118.8	38.8 39.6	4.85 4.95
4	700	т	10	17000 17339.9	46.6 47.5	15.5 15.83	1.94 1.98
5	800	т	10	17000 17339.9	46.6 47.5	15.5 15.83	1.94 1.98

 

 

         Кесте №2.2.3 Қабылданған номенклатура бойынша өнімділік текшеметрмен

 

№	өнімнің атауы	өлшем бірлік	өнімділік %	өнімділік
				жылына	тәулік	ауысым	сағат
1	400	м3	30	39230.76 40014.8	107.8 109.62	35.82 36.54	4.48 4.56
2	500	м3	25	32692.31 33342.75	89.57 91.35	29.86 30.45	3.73 3.81
3	600	м3	25	32692.31 33342.75	89.57 91.35	29.86 30.45	3.73 3.81
4	700	м3	10	13076.92 13338.46	35.82 36.54	11.94 12.18	1.49 1.52
5	800	м3	10	13076.92 13338.46	35.82 36.54	11.94 12.18	1.49 1.52

 

 

 

 

3.  Шикізаттың құрамын есептеу

      1.Қанығу коэффициентінің және модульдердің мәндері төмендегі формулар бойынша анықталады:

   

     КН=(СаО_жалпы-СаО_бос)-(1.65Al₂O₃+0.35Fe₂O₃+0.7SO₃)/2.8(SiO_жалпы-SiO_бос )

 

мұндағы, Fe₂O_{3 ,} Al₂O_3, СаО, Si₂O – портландцемент клинкерінің құрамындағы тотықтардың мөлшері, ;  СаО-62...67%; SiO-20...24%; Al₂O₃ -4...7%; Fe₂O₃-2...5%; МgO, SO₃-1.5…4%; КН-0.85…0.95;

 

 

                   КН=   =0.8603

 

 

                                       ;

 

мұндағы, n-1.7…3.5;

 

                                      n 2.75;

                                           р= ;

мұндағы, p-1.0…2.5;

                                 р= =1.66

                             m= _;

мұндағы, m-1.7…2.4;

 

                               m= 2.1

 

2. Клинкердің минералдық  құрамын анықтау:

                   %C₃S=3.8SiO₂(3KH-2); %C₂S=8.6SiO₂(1-KH)

 

мұндағы, SiO₂ – клинкердегі байланыстағы кремнезем мөлшері, %

                

                %C₃S=3.8*22(3*0.8603-2)=48.5%

                   %C₂S=8.6*22(1-0.8603)=26.43% 

 

3. Балқығыш минералдардың мөлшерін глиноземдік модульдің (Р) мәніне байланысты есептеу:

 

 Р0.64 болғанда, %C₄AF=3.04Fe₂O₃;     %C₃A=2.65(Al₂O₃-0.64Fe₂O₃)

P0.64 болғанда, %C₂AF=4.77 Al₂O₃;    %C₃A=1.7(Fe₂O₃-1.57 Al₂O₃)

 

мұндағы, Al₂O₃ және Fe₂O₃ – алюминий және темір тотықтарының мөлшері, %;

 

Р0.64 болғанда, %C₄AF=3.04*3=9.12%; %C₃A=2.65(5-0.64*3)=8.2%

P0.64 болғанда, %C₂AF=4.77*5=23.85%; %C₃A=1.7(3-1.57*5)=-8.2%

 

4. Келесі теңдеу:

             С₀=;    А₀=;    S₀=;       F₀=

 

                              С₀= =44.02

                              А₀= =3.49

                              S₀= =14.85

                              F₀= =1.93

 

С₀, А₀,  S₀, F₀ – мәндерін ықшамдалған КН формуласына қоямыз:

                                КН= ;

                            КН= =0.90

 

5. І-ші және ІІ-ші компоненттердің арасындағы өзара қатынасты анықтау:

 

           х=2.8 S₂КН+1.65 A₂+0.35 F₂-С₂/С₁-2.8 S₁КН-1.65A₁-0.35 F₁

            

           х=

 

6.  Екі компонентті шикізат қоспасын есептеу.

Берілген материалдардың химиялық төмендегі кестеде берілген:

 

Кесте № 2.3.1

Компонент	SiO2	Al2O3	Fe2O3	СаО	MgO	SO3	П.П.П	барлығы	n	p
Әк тасы	7.74	1.76	1	49.89	0.9	-	40.03	100.98	2.8	1.76
Саз	64.47	16.36	8.2	1.99	0.89	0.79	7.17	99.87	2.62	1.99

 

                                          100%-ке санағанда

 

Әк тасы	7.72	1.75	1.02	48.8	0.91	-	39.8	100	-	-
Саз	64.52	16.4	8.12	1.99	0.99	0.79	7.19	100	-	-