Геометриялық фигуралар

Пәні:

Мамандандыру: 5-6 жастағы балаларда қарапайым  математикалық түсініктерді қалыптастыру

Тобы:

«Мектепке дейінгі тәрбие» 2п КДО

Уақыты:

Сабақтың тақырыбы:

Мектепке  дейінгі ересек жастағы балаларды  сануға үйрету.

Құзыреттілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:

А) Ақпараттық құзыреттілік

Ә) Коммуникативтік құзыреттілік

Б) Проблеманы шешу құзыреттілігі

Ересек  жастағы балаларды 10 көлемінде санмен таныстыру бағдарламалық мазмұны, 10 санының пайда болуы, 10 көлеміндегі  сандарды тура және кері санауға үйрету, теңдік туралы ұғымдарымен және «Қанша?», «Қандай?», «Нешінші?» сұрақтарына  дұрыс жауап беруге үйрету әдістері туралы білімдерін жинақтау.  
Топтық жұмыс арқылы ересек жастағы балаларды сануға үйрету әдістеріне талдау жүргізу іскерлігін қалыптастыру. Мектепке дейінгі мекеме тәрбиешілерінің және өзінің  іс –тәжірибелерін талдау, тапсырмалар орындау арқылы қарым – қатынас іскерлігін орнату. Өз іс-әрекетінде балаларды санауға үйрету әдістерін қолдану. 
Ересек жастағы балаларды санауға үйрету әдістерінің анықтамасын талдап, қоғам талаптарына сай үйрету әдістерінің өзгеру себептерін  анықтау. Үйрету әдістерін талдап оқу іс-әрекетін ұйымдастыруда, балаларды жаттықтыруда пайдаланып, технологиялық картасынын жобасын құрастыруға  қатыстыру.

Сабақтың типі:

Жаңа  білімді хабарлау

Сабақта қолданылатын педагогикалық технологиялар:

АКТ, дамыта оқыту.

Сабақтың әдісі:

Сөздік,  көрнекілік, практикалық, талдау-жинақтау, салыстыру.

Пәнаралық байланыс:

Дүниетаным, тіл дамыту.

Оқыту құралдары:

Проектор, компьютер, А.М.Леушина «Қ.М.Т.Қ әдістемесі», А.М.Метлина «Математика в детском  саду», Л.И.Орлова, Сәтімбекова Әдістемелік  құрал. Көрнекілік дидактикалық материал. Технологиялық карта үлгісі. «Біз мектепке барамыз» бағдарламасы.

Сабақтың барысы:

Оқытушының қызметі

Студенттің қызметі

Күтілетін нәтиже

І. Ұйымдастыру бөлімі

Оқушылармен амандасу. 
Аудиторияның сабаққа дайындығын тексеру. Қажетті көрнекіліктер мен құралдарды дайындау. Студенттерді топқа бөліп (геометриялық фигураларды тандап, бес топқа бөліну) отырғызу, сабаққа жұмылдыру. Зейіндерін шоғырландыру. Сабақтың мақсаты мен міндеттерін хабарлау.

Оқытушымен  амандасу. 
Сабаққа дайындығын тексереді. Жаңа материалды қабылдауға дайындалады, оқулықтар мен жұмыс дәптерлерін және қажетті құрал-жабдықтарды дайынды.

Зейіндерін оқытушыға  аударып нақты тындайды..

Оқытушының  талаптарын түсінеді, орындайды;  
Өзара түсінік қалыптасады; 
нақты мәселелерді шешуге дайын болады.  
Танымға қызығушылықтары артады.

ІІ. Жаңа материалды  хабарлау                    
- жаңа материалмен танысуға бағыт беру:  
әр топша өз реттік белгісі бойынша мәтінмен танысатынын айту.  
- оқулықпен жұмыс         
- сұрақтар қою

Тапсырма орындау 
-дидактикалық тапсырмалар

- мысалдар арқылы дәлелдеу

- практикалық тапсырмалар

- технологиялық  карта жобасың құрастыру 

Жаңа  материалды слайд арқылы түсіндіру.

1. Нәрселерді санауға және санап алуға, сан бойынша жиын құрастыру, реттік санау және реттік сан есімдерді оқуға үйрету.
2. Кеңістікте түрліше орналасқан нәрселерді санауға үйрету.
3. Санның мәнін жиынның белгілі бір класының көрсеткіші ретінде түсінуге үйрету.
4. Санның бірліктерден жасалған құрамын, тетелес сандар арасындағы өзара-кері қатынастарды салыстыруға үйрету.
5. Әр түрлі анализаторлардың қатысуымен санау.

Сұрақтарға жауап.  
1. сұрақ. Реттік мағына береді. 
2. сұрақ. Арифметика теориясында «есептік (мөлшерлік) сан бір-бірімен тең қуатты жиындардың кейбір класы жөніндегі ұғым»... екендігі атап көрсету. Тәрбиеші үстелге түсі әр түрлі 10 жалауша қояды, ең алдымен әр жалаушаның түсін анықтайды, олардың жалпы санын қайта санап шығады (небары 10 жалауша). Тәрбиеші бір, екі, үш т.с.с деп санағанда біз барлық жалаушалар санын анықтайтынымызды айтады. Бірақ әр жалауша жөнінде не білуге болады? Ол басқа жалаушалардың арасында нешінші орында тұрғанын қалайша білеміз? Басқа жалаушалар арасында оныншы орында тұрған ол жалауша оныншы деп аталатынын балалар біліп алады. Соңғы жалаушаның түсі бірнеше рет өзгертіледі және балалар санағанда реттік сан есімдерді қоданып үйренеді.

Тапсырма орындау:  
1.Дидактикалық материалды пайдаланып нәрселерді санауға үйрету және аталған сан бойынша жиын құрастыруға үйрету жолдарын, технологиялық карта жобасымен таныстыру арқылы балаларды реттік сан және реттік сан есімдерді қалай оқып үйретуге болатынын  көрсетіңіз.  
2.Кеңістікте түрліше орналасқан нәрселерді қалай санауға үйрету қажет? Мысалдармен дәлелде. 
3.Қандай тапсырмалар арқылы балаларды жиынның белгілі бір классының қуаттылығының көрсеткіші ретінде санның мәнін ұғындыру болады? 
4. Санның бірліктерден жасалған құрамын қалай оқып және өзара-кері қатынастарды құрастыруға үйрету әдістерін көрсетініз. 
5.Әр түрлі анализаторлар арқылы балаларды санауға үйрету әдістеріне сипаттама берініз.

-жаңа  тақырып бойынша жоспармен танысады, дәптерге жазып алады. 
Әр топша өз тапсырмасы бойынша жұмыстанады. 
1   топша нәрселерді санауға және санап алуға, сан бойынша жиын құрастыру, реттік санау және реттік сан есімдерді оқуға үйрету туралы материалды жазады..  
2   топша кеңістікте түрліше орналасқан нәрселерді санауға үйрету.

1. топша саннын мәнін жиынның белгілі бір класының көрсеткіші ретінде түсінуге үйрету.

4 топша санның бірліктерден жасалған құрамын, тетелес сандар арасындағы өзара-кері қатынастарды салыстыруға үйрету. 
5   топша әр түрлі анализаторлардың қатысуымен санауға үйрету әдістерімен танысып жазып алады.

- сұрақтар қояды:  
1. Жеті және сегіз есептік сан есімдерді атай отырып, жетінші мен сегізіншіні деген атауларды пайдаланғанда балалар оларға қандай мағына береді?  
2. Есептік және реттік сан есімдердің мәнін балаларға түсіндіру неге қажет, қалай оны түсінікті етіп түсіндіруге болады? 

Мәтінмен  жұмыс жасап Нақты материалды түртіп алады. 
Белгіліні белгісізден айыра біледі.

 
Сұрақтар арқылы түсініксіз материалды анықтап, білімдерін бекітеді. 

Дидактикалық материал пайдалап машықта қолдана біледі.

ІІІ.. Жаңа білімді бекіту 
-сұрақ қою 
-ой-толғату 
- тест орындау 

1.Өз  бетімен құрастырған тапсырмаларының,  технологиялық карталарынын жобаларымен  таныстыру арқылы ересек жастағы  балаларды санауға үйрету, жиын  құрастыруға, санның мәнін, санның  бірліктерден құрамын,  сандардың арасындағы өзара-кері қатынастарды   түсінуге, реттік санауға үйрету әдістерін ашып береді.

Тапсырмамен танысады, орындауға дайындалады. 
Әр топ өз тапсырмасын машық түрінде көрсетеді.

Өз  бетімен тест тапмырмасын орындап  өз білімін тексереді.. 
Тест сұрақтары 
Тапсырма №1. Нақты жиынтықтармен, әр түрлі анализаторлар арқылы  қабылданатын ақырғы жиын-  
А. Санау  
В. Жиын  
С. Пішін  
Д. Фигура  
Е. Уақыт  
Тапсырма №2. Біртұтас қарастырылатын объектілердің жиынтығы: 
А. Өлшем 
В. Сан 
С. Форма 
Д. Шама 
Е. Жиын  
Тапсырма№3. Беттестіру, тұтастыру, тақау - жиындарды элементтері бойынша салыстыру және жиынның барлық элементтерін көре білу. 
А. Көрнекілік 
В. Әдістері  
С. Тәсілдер 
Д. Технология 
Е. Форма 
Тапсырма №4. Кинестетикалық, көру, тілдік, есту - санау әрекеті мен жиын 
жөніндегі түсініктің қалыптасуына қатысты ... 
А. Суреттер 
В. Оқулық 
С. Анализаторлар  
Д. Ойыншықтар 
Е. Техникалық құралдар 
Тапсырма №5. Әртүрлі анализаторлармен қабылданатын жиындарды санау нәтижесі 
А. Элемент 
В. Жиын 
С. Фигура 
Д. Сан есім  
Е. Бөлік 
Тапсырма  №6. Cандар теориясындағы  шекті жиын элементтері:  
А. Ішкі жиындар 
В. Бүтін сандар 
С. Бос жиындар 
Д. Натурал сандар  
Е. Әмбебап жиындар 
Тапсырма  №7. Білім жүйелі болғанда білімді реттелген түрінде игеру принципі: 
А. Бірізділік және жүйелілік 
В. Дамыта оқыту принципі 
С. Көрнекілік принципі 
Д. Оқытудың түсініктілік принципі 
Е. Оқытудың жүйелілік және бірізділік принципі 
Тапсырма  №8             Сан есім-сөздерді қолдана отырып, балаларда сан жөніндегі ұғымды қалыптастыру  
А. Түрлі  формаларды бірнеше рет санау 
В. Түрлі сандарды бірнеше рет санау 
С. Түрлі жиындарды  бірнеше рет санау  
Д. Түрлі  уақытты бірнеше рет  санау 
Е. Түрлі  шамаларды бірнеше рет санау 
Тапсырма№9.Санау әрекетінің мақсаты: 
А. Амалдарын табу 
В. Қорытынды санды табу  
С. Үзіндісін табу 
Д. Шешімін табу 
Е. Тәсілін табу 
Тапсырма №10. Сезім түйсігі, есту арқылы қимыл-қозғалыстарды санау әрекеті: 
А. Әр түрлі фигураларды қатыстыра санау 
В. Әр түрлі жиындарды қатыстыра санау 
С. Әр түрлі сандарды қатыстыра санау 
Д. Әр түрлі формаларды қатыстыра санау 
Е. Әр түрлі анализаторларды қатыстыра санау  
Тапсырма№11. Тетелес сандармен берілген жиындардың саны тең, тең еместігін салыстыру әдісі: 
А. Нәрселерді беттестіруге үйрету 
В. Нәрселерді синтездеуге үйрету 
С. Нәрселерді анализдеуге үйрету 
Д. Нәрселерді санауға және санап алуға үйрету 
Е. Нәрселерді салыстыруға үйрету 
Тапсырма №12. Жиынның жеке элементтерден тұратын құрамы: 
А. Санның мыңдықтардан жасалған құрамы 
В. Санның ондықтардан жасалған құрамы 
С. Санның бірліктерден жасалған құрамы  
Д. Санның миллиондардан жасалған құрамы 
Е. Санның милиардтардан жасалған құрамы Тапсырма №17. Ретіне байланыссыз заттарды санау  нәтижесі 
А. Санның сандық мәні 
В. Санның сапалық мәні 
С. Санның өзіндік мәні 
Д. Санның өзгеше мәні 
Е. Санның бөлшектік мәні 
Тапсырма №18. Натурал қатардағы санның нөмірі, басқа сандар арасындағы оның орны 
А.Санның сандық мәні 
Санның реттік мәні  
Санның сапалық мәні 
Санның өзіндік мәні 
Санның өзгеше мәні 
Тапсырма  №19. Тетелес сандар арасындағы айырмалық қатынастарды игеру түсінігі 
А. Сандардың арасындағы теңсіздік қатынастарды түсіну 
В Сандардың арасындағы теңдік қатынастарды түсіну 
С. Сандардың арасындағы өзара-кері қатынастарды түсіну  
Д. Сандардың арасындағы байланыс қатынастарды түсіну 
Е. Санау нәтижесі 
Тапсырма  №20. Берілген санға дейінгі және кейінгі көршілес сандар: 
А. Артындағы 
В. Көрші 
С. Алдындағы 
Д. Тетелес  
Е. Артық

ІҮ. Бағалау. 
Қорытындылау.  
Үйге тапсырма.

Әр  топ мүшелерін орындаған тапсырмаларын, тест қорытындысы  бойынша  бағалау. 
Тапсырманы толық түсіндіру 
А.Леушина «Қ.М.Т.Қ әдістемесі» 
187-194 бет. Л.И.Орлова «Әдістемелік құрал» Оқу іс-әрекетінін технологиялық картасын құрастыру, дидактикалық  және көрнекі материал дайындау.

Өз  алған бағасына қаңағаттанады. 

Тапсырманы жазып  алу  
Сұрақ арқылы аңықтау.

Өі-өзіне  және бір-біріне баға бара біледі.

Тапсырманың мәтінін  түсіну, қортынды шығару