Автор работы: Пользователь скрыл имя, 03 Мая 2013 в 06:48, реферат
. «Анау» сөзі қай сөз табы екенін белгілеңіз. С) Есімдік.
2. «Ешбір» сөзі есімдіктің қай мағыналық түрі екенін белгілеңіз. А) Болымсыздық.
3. Жіктеу есімдігін көрсетіңіз. С) Мен, сен.
4. Есімдікті табыңыз. С) Сонау, мына.
5. Белгісіздік есімдікті табыңыз. А) Әлденеше, әлдекім.
C) Ұнау.
D) Оңай.
E) Ата.
Төрт буынды сөзді табыңыз.
А) Құмырсқа..
B) Қарапайым.
C) Адамгершілік.
D) Арбакеш.
E) Таңертеңгілік.
Дұрыс жауап: В
Ашық буынды қатарды көрсетіңіз.
А) Жаңбыр, алақан, сенім.
B) Кесте, ерулік, жаңа.
C) Дала, жылы, орама.
D) Тапсырма, дәулет, балық.
E) Лағыл, кәусар, уақыт.
Дұрыс жауап: С
Мақал-мәтелдің ішінен
ашық буынды қатарды анықтаңыз.
А) Алтын алма, ақыл ал.
B) Сөз тапқанға қолқа жоқ.
C) Семіздікті қой көтерер.
D) Ажалды киік адырға қашады.
E) Бала ісі шала.
Дұрыс жауап: Е
Ашық буынның ережесін белгілеңіз.
А) Жалғыз дауыстыдан құралған немесе дауыссыздан басталып, дауыстыға аяқталатын буын.
B) Дауыстыдан басталып, дауыссызға аяқталатын буын.
C) Дауыстыдан басталып, дауыстыға аяқталатын буын.
D) Дауыссыздан басталып, дауыссызға аяқталатын буын.
E) Дауысты дыбыстардан ғана тұратын буын.
Дұрыс жауап: А
Тіркестердің ішінен
ашық буыны бар қатарды
А) Аспандап кеткен.
B) Айтылған сыр.
C) Көлгір жан.
D) Тас жүрек.
E) Көп арман.
Дұрыс жауап: D
Тұйық буынды сөзден басталатын қатарды анықтаңыз.
А) Жұртпен жүрген жүдемес.
B) Ұрыс болса, ырыс қашады.
C) Құс қанатымен, ер атымен.
D) Досыңның асын қсыңдай іш.
E) Ас адамның арқауы.
Дұрыс жауап: Е
Бірыңғай ашық буынды қатарды көрсетіңіз.
А) Ерлік пен бірлік.
B) Толған ел.
C) Құлқынның құлы.
D) Ел намысы.
E) Тілегіне жету.
Дұрыс жауап: Е
Тұйық буыны жоқ қатарды анықтаңыз.
А) Көңіл, тамақ, сайра.
B) Орындық, ардақты, бостандық.
C) Ұрпақ, ертең, ырым.
D) Сынақ, ірге, күнделік.
E) Уайым, ождан, ізгілік.
Дұрыс жауап: А
Тұйық буынды еліктеуіш сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) Тарс ету, елп ету.
B) Кегжең ету, саңқ ету.
C) Пыс ету, шаңқ ету.
D) Арс ету, ыңқ ету.
E) Мырс ету, ірк ету.
Дұрыс жауап: D
Бітеу буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) Шаңғы, қайқаң, торпақ.
B) Бақбақ, шындық, маңғаз.
C) Дәлдік, батылдық, маңай.
D) Растау, уылдырық, сақтық.
E) Жорамал, қасқыр, рет.
Дұрыс жауап: В
Бітеу буынды қатарды көрсетіңіз.
А) Топқа түсу.
B) Баппен сөйлеу.
С) Әдемі қала.
D) Арлы кісі.
E) Шамалы ас.
Дұрыс жауап: В
Бітеу буынды қатарды көрсетіңіз.
А) Ынтымақтың түбі – игілік.
B) Бірлік болмай, тірлік болмас.
С) Тісі ауырғанның көңілін сұрамайды.
D) Баланың бас ұстазы – ата-ана.
E) Жұмыла көтерген жүк жеңіл.
Дұрыс жауап: В
Төрт рет тасымалданатын сөзді көрсетіңіз.
А) Аударыспақ.
B) Шапағатты.
С) Көкжиек.
D) Оңтайландыру.
E) Көңілдірек.
Дұрыс жауап: D
Тасымалдауға келмейтін сөзді анықтаңыз.
А) Ирелең.
B) Көлденең.
С) Әрең.
D) Тұлға.
E) Ойпат.
Дұрыс жауап: С
Тасымалдауға келмейтін жауапты табыңыз.
А) Еңбегі жану.
B) Қуанышқа ортақтасу.
С) Дұрыстап айту.
D) Сылқ ету.
E) Шаттыққа толы.
Дұрыс жауап: D
Тасымалдауға келмейтін сөзді анықтаңыз.
А) Жырақ.
B) Орақ.
С) Құрақ.
D) Пырақ.
E) Орта.
Дұрыс жауап: В
Үндестік заңына сай
қазақ тілінің байырғы
А) Ережеге сай жазылады.
B) Түбірі сақталып жазылады.
С) Бірыңғай жуан
немесе бірыңғай жіңішке
D) Дыбыс үндестігіне бағынып жазылады.
E) Қосымша қосуға лайықталып жазылады.
Дұрыс жауап: С
Буын үндестігіне сай келмейтін қосымшаны табыңыз.
А) Самалды.
B) Кітаптар.
С) Өңір.
D) Дәлдікке.
E) Күнәлар.
Дұрыс жауап: E
Буын үндестігінің ережесін анықтаңыз.
А) Сөздегі, сөз бен
қосымша аралығындағы
болып үндесуі.
B) Сөздегі, сөз бен қосымша
аралығындағы дауыстылардың
С) Сөздегі, сөз бен
қосымша аралығындағы
D) Сөздегі, сөз бен қосымша
аралығындағы дауыстылардың
E) Сөздегі, сөз бен қосымша
аралығындағы дауыстылардың
Дұрыс жауап: А
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар қатарын анықтаңыз.
А) -тар, -лер, -паз.
B) -қой, -мен, -лық.
С) -дық, -дік, -хана.
D) -нікі, -ов, -тал.
E) -пен, -лы,-қой.
Дұрыс жауап: D
Буын үндестігіне бағынбайтын күрделі сөздерді көрсетіңіз.
А) Алатау, ала-құла, ырың-жырың.
B) Қалғып-шұлғып, шым-шытырық, қолқанат.
С) Сап-сары, іс-міс, жігіт-желең.
D) Аққұтан, азық-түлік, кәріқыз.
E) Атамекен, ауыл-үй, жай-күй.
Дұрыс жауап: Е
Септік жалғауы дәнекер «і» дыбысы арқылы жалғанатын сөзді көрсетіңіз.
А) Парашют.
B) Парк.
С) Томск.
D) Хирург.
E) Тарих.
Дұрыс жауап: С
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны көрсетіңіз.
А) Далалық.
B) Әкетай.
С) Жұмысшы.
D) Орындаушылар.
E) Көркемірек.
Дұрыс жауап: В
Кісі аттарындағы кейінді ықпалды табыңыз.
А) Болатқожа, Алшағыр.
B) Таңшолпан, Дәмежан.
С) Ханшайым, Зәмзагүл.
D) Сәрсенбек, Ауданбай.
E) Айдархан, Әубәкір.
Дұрыс жауап: D
Қатаңға аяқталған
сөздердің соңғы дыбысын
А) Жіктік жалғауы.
B) Тәуелдік жалғауы.
С) Септік жалғауы.
D) Көптік жалғауы.
E) Сөз тудыратын жұрнақтар.
Дұрыс жауап: В
Сөз ішіндегі кейінді ықпалды табыңыз.
А) Тамшыдан тама-тама дария болар.
B) Терең құдықтың суы тәтті.
С) Көптің құрығы ұзын.
D) Көп жүрген жер көңілді.
E) Сараңдық пен арамдық ағайындас.
Дұрыс жауап: С
Қосымша қосылғанда
кейінді ықпалдың әсерінен
А) Зыт, қаш.
B) Тарт, жар.
С) Ор, құлат.
D) Кеп, жап.
E) Жат, сат.
Дұрыс жауап: D
Тұтастай ілгерінді
ықпалға бағынған мақал-
А) Арықтың жілігі татымас.
B) Тату үйдің тамағы тәтті.
С) Қымызы бар үйдің қызығы бар.
D) Жұмысы бағу еді.
E) Піл көтермегенді тіл көтереді.
Дұрыс жауап: Е
Айтылуында өзгешелік байқалатын қатарды анықтаңыз.
А) Ала-құла, іске қосу.
B) Асқан сұлу, келген еді.
С) Орамжапырақ, қылшық-қыбыр.
D) Қақ төрі, алып кет.
E) Қосымшасы бар, жазғы леп.
Дұрыс жауап: А
Орфоэпияның негізгі нормасын көрсетіңіз.
А) Ережеге сай айтылу.
B) Түбір мен қосымшаның үндестігі.
С) Дыбыс үндестігі.
D) Буын үндестігі.
E) Орфографиялық норма.
Дұрыс жауап: А
Дұрыс жазылған қатарды көрсетіңіз.
А) Алағ-жұлақ, бөлтірік, бір тектес.
B) Бірыңғай, ата тек, шаң сорғыш.
С) Тауқымет, төрттаған,сүт қоректі.
D) Қараөзек, қара шымшық, шай қурай.
E) Бойтұмар, айы-күні, алакөз.
Дұрыс жауап: Е
Айтылуында өзгешелік байқалатын қатарды анықтаңыз.
А) Көл жағасынан құдық қазба.
B) Үйінде озған – түбінде озар.
С) Ақыл – бастан, асыл – тастан.
D) Ақыл айтсаң – батыл айт.
E) Егінші – мәрт, жер – жомарт.
Дұрыс жауап: В
Түбір сөзді табыңыз.
А) Ақтау.
B) Дидар.
С) Орманшы.
D) Қосымша.
E) Бөлгіш.
Дұрыс жауап: В
Түбірдің ережесін анықтаңыз.
А) Негізгі ойды білдіретін бөлшек.
B) Сөздің бастапқы мағыналы бөлшегі.
С) Жаңа мағына тудырушы бөлшек.
D) Қосымша жалғанған бөлшек.
E) Қосымша қосуға болмайтын бөлшек.
Дұрыс жауап: В
Туынды түбірлерді көрсетіңіз.
А) Қасиеттер, парасат.
B) Сөздік, малақай.
С) Әділет, дәреже.
D) Шұңқыр, домалақ.
E) Бөлшек, жақсылық.
Дұрыс жауап: Е
Сөз түрлендіруші жұрнақты көрсетіңіз.
А) - лық, -лік.
B) - -гер, -паз.
С) - сыз, -сіз.
D) - ырақ, -ірек.
E) - шы, -ші.
Дұрыс жауап: D
Туынды түбірлерді анықтаңыз.
А) Негізгі, мекені.
В) Өнім, жолдастық.
С) Тәрбие, сөздер.
D) Береке, көрімдік.
E) Елдік, баласы.
Дұрыс жауап: В
Туынды түбірлерді көрсетіңіз.
А) Ағажан, әкетай.
B) Адалдық, рақымсыз.
С) Әлдірек, кеңдеу.
D) Жүрек, нашар.
E) Кес, кесер.
Дұрыс жауап: В
Бірге жазылатын сөздерді көрсетіңіз.
А) Кең өріс, балық шаруашылығы.
B) Қағаз бастылық, қалжың бас.
С) Дүние жүзі, бос сөз.
D) Ала аяқ, ал қызыл.
E) Ат спорты, ат жарыс.
Дұрыс жауап: В
Анатомиялық атауларға
қатысты біріккен сөздерді
А) Орынбасар, ешқашан, бүгін.
B) Сөзжұмбақ, Алакөл, ақсүйек.
С) Мойыномыртқа, сегізкөз, тазқарын.
D) Алтыбақан, асқазан, қаптесер.
E) Тоқішек, кейбіреу, қыстыгүні.
Дұрыс жауап: С
Кіріге біріккен қатарды көрсетіңіз.
А) Әнеугүні, көкжөтел.
B) Білезік, әпер.
С) Өнеркәсіп, биыл.
D) Жағажай, саябақ.
E) Абайтану, әркім.
Дұрыс жауап: В
Бірге жазылатын сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) Аб жылан, ақ сұңқар.
B) Ағаш өңдеу, адал бақан.
С) Сықпа құрт, суық хабар.
D) Сән құмар, сасық кеуде.
E) Патша ағзам, мүйіз шақша.
Дұрыс жауап: А
Дыбыстық өзгеріске
ұшырап қосарланған сөзді
А) Жүзбе-жүз.
B) Малды-малсыз.
С) Әп-әдемі.
D) Жалт-жұлт.
E) Қараптан-қарап.
Дұрыс жауап: D
Қос сөздің жасалу жолын анықтаңыз.
Кеше кешкілік көйлек-
А) Мағынасы бір-біріне жақын сөздер.
B) Мағынасы өзара қарама-қарсы сөздер.
С) Бір сыңары мағыналы,
екінші сыңары мағынасыз
D) Екі сыңары да мағыналы сөздер.
E) Екінші сыңары бірінші
сыңарына еліктеу мәнінде
Дұрыс жауап: С
Қос сөзді көрсетіңіз.
А) Бел буу.
B) Бейне жазба.
С) Бәйге ат.
D) Бәле құмар.
E) Бәле жала.
Дұрыс жауап: Е
Сын есімнен жасалған қос сөзді анықтаңыз.
А) Соңғы кезде ағамыз
елдің гу-гуіне құлақ
B) Топ-томпақ болған бала бейнесі көз алдымнан кетер емес.
С) Сөзінің соңы міңгір-
D) Дәл қазір той-думанның көркіне айналғандай.
E) Кемшілік атаулыны түп-
Дұрыс жауап: В
Қысқартуға болатын қатарды анықтаңыз.
А) Ат спорты федерациясы.
B) Жазушылар одағы.
С) Жаңа экономикалық аймақ.
D) Тәуелсіз Қазақстан.
E) Бұқаралық ақпарат құралдары.
Дұрыс жауап: Е
Қандай сөздердің қысқартылып берілетінін табыңыз.
А) Тұрақты тіркестер.
B) Жаңа сөздер.
С) Біріккен сөздер.
D) Күрделі атаулар.
E) Қос сөздер.
Дұрыс жауап: D
Дерексіз зат есімді табыңыз.
А) Болат Бурабайды бұрын көрмеген.
B) Рәбиға зұлымдық пен зорлықтан қашып келеді.
С) Сен бесікте жатқанда, бала болып жыламадың.
D) Топтанып келіп жылқыға да шапты.
E) Екі беті алмадай қызарып кетіпті.
Дұрыс жауап: В
Жалқы есімдерді табыңыз.
А) Намыс, Ақтөбе, Құбылыс.
B) Шығарма, Кітап, Жомарт.
С) Баба, Жетісу, Айнұр.
D) Тайбурыл, Хайуан, Қарағанды.
E) Кәмшат, Едіге, “Қазақ әдебиеті”.
Дұрыс жауап: Е
Етістіктен жасалған дерексіз зат есімді табыңыз.
А) Тіл байлығы – ой байлығы.
B) Қоянды қамыс өлтіреді, ерді намыс өлтіреді.
С) Сол кезде бақыт дегенді бағалай білсемші!...
D) Қызық еді Аянның мінезі.
E) Қуанышыма ортақтаса келгендеріңе рахмет.
Дұрыс жауап: Е
Жалқы есім де, жалпы есім де болатын дерексіз зат есімді табыңыз.
А) Ар.
B) Шаттық.
С) Көңіл.
D) Қайғы.
E) Мұң.
Дұрыс жауап: В
Туынды зат есімді табыңыз.
А) Тымақ – қысқы бас киім.
B) Ғасырлар сырын шерткен халық даналығы көңіліне ой салды.
С) Таңертең Батырбек көзін ашып, дереу сағатына қарады.
D) Мұндай шарт-шұрт қимылдар ұзаққа созылмайды да.
E) Жетектерінде жеңіл-желпі жүгін артқан жалғыз тайынша.
Дұрыс жауап: В
Күрделі зат есімді табыңыз.
А) Тарихшы Әбілғазының шежіресінде жазылған пікірді негізге алды.
B) Күнұзын аттан түспей, өзге жүргіншілерді бақылады.
С) Біз сапарға шығар алдында жазушы кітапханасын ақтарып, біраз кеңескен едік.
D) Біраздан кейін көзге түспей ғайып болды.
E) Жанын жеген әлдебір ішкі күйзелісін жасырғандай.
Дұрыс жауап: А
Етістіктен жасалған туынды зат есімдер қатарын табыңыз.
А) Күншілдік, білім.
B) Салауаттылық, зиялылық.
С) Айтыс, келісім.
D) Мұнайшы, жолаушы.
E) Жақсылы, ізгілік.
Дұрыс жауап: С
Бірігу тәсілімен жасалған күрделі зат есімді табыңыз.
А) Арқаның кербез сұлу Көкшетауы.
B) Ешкімге сездірмеймін деген едім.
С) Таңертең басталған іс-шара ұзаққа созылды.
D) Бұл отырған жұрт тегіннен-тегін жиналған жоқ.
E) Бірталай жер жүріп барып, артына жалт бұрылды.
Дұрыс жауап: А
Ілік септігінде тұрған зат есімді табыңыз.
A) Маңайда.
B) Клубтан.
C) Көркемөнер.