Кәсіби этиканың түрлері. Педагог маманының кәсиби этикасы

Әл- Фараби атындағы Қазақ Ұлттық универстиеті

Философия және саясаттану факультеті

Жалпы және этникалық педагогика кафедрасы

 

 

 

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Кәсіби этиканың түрлері. Педагог маманының кәсиби этикасы

 

 

 

 

Орындаған: Насыров С

Тексерген: Кобекова Б

Мамандығы: Әлеуметтік педагогика

және өзін -өзі тану

 

 

 

Алматы, 2014ж

Жоспар:

1. Кәсіби этика жайлы жалпы түсінік
2. Кәсіби этика адамның азамат және маман ретіндегі әлуетін ашады
3. Педагогтің кәсіби әдеп сипаты

 

Кәсіби этика - ол адам мәдениеті мен мәдениетсіздігінің күрес даласы немесе адам бойындағы табиғи және жеке даралық қасиеттерін біріктіру саласы. Ол нақты адам өміріндегі адамдық қатынастардың үйлесімділігіне бейімдеп, оның рухани мәдениетін дамытуға арналған.

Кәсіби этиканың мәні өндіріс саласы мен қызмет ісіндегі адамдардың еңбек мәдениеті мен қарым-қатынас мәдениеті болып табылады. Еңбек мәдениеті ең алдымен бастаған жұмысын аяғына дейін жеткізе білуден, жоғары сапалы еңбек өнімдері және қажетті еңбек өнімділігімен қамтамасыз етуден көрінеді. Оларда әр халықтың әлеуметтік және рухани құндылықтары көрінеді, оның маңыздылығы уақыт өткен сайын өсе түседі. Кәсіби этика халық даналығына сүйенеді. Ол өткен тәжірибелерді өз ісінде, кім жөне қалай табысқа жетсе, кім адам абыройын нақты өмір жағдайларында биіктетудің жаңа тәсілдерін ұсынса, солармен толықтырады. Өз мінез-құлқында адам әділдік пен адалдық, ұқыптылық пен ысырапшылдық, қарапайымдылық пен тәртіптілік, тапқырлық пен қайнар көздерге берілу өлшемдеріне сүйенеді, Адамгершілік бастаулары шығармашылық сипатта және шығармашылық сенімге ие болады: рухани күш пен экономикалық пайда алу үшін іскерлік байланысқа түсу. Адамгерінілік бастамалары әлеуметтік қатынастарға бейімделу және меңгеру өлшемдерін, беру өлшемін немесе өзін-өзі және қоршаған ортаны жаңартуға белсенді қатысуды бойына сіңіреді. Екі өлшем де тәрбиелік-білімдік процестерді адамгершілік көлемімен толықтырады. Олар жеке тұлғаның топта қалыптасқан іс-әрекет нормалары мен құралдарын меңгеру процесін жетілдіру кезеңдерімен, өзін-өзі тәрбиелеуді даралау және өз ерекшеліктері үлесімен, қабілетті болуымен аныңталады.

Кәсіби этика  тарихи дәстүрлермен және сол қоғам  мен мемлекеттің ұлттың ерекшеліктерімен тығыз ұштасады. Сондықтан кәсіптік білім берудің әмбебап үлгісі жоқ екендігін сезіну керек, әр мемлекет өзінің және басқа елдердің тәжірибесіне сүйеніп, өз үлгісін іздеуі керек.

 Кәсіби этика  адамның азамат және маман  ретіндегі әлуетін ашады, оның  бойындағы белгілі бір қабілеттер  мен бейімділіктерді анықтайды, кейбір талпыныстарын жүзеге асырады. Оның талаптары шеңберінде адамның күш-қуаты адамдық даналықты сақтауға, жұмыс жағдайын қайта құруға және мінез-құлық мәдениетін дамытуға бағытталады. Кәсіби этика өмір заңдарына сүйеніп, белгісіздікке тәртіп және өмір жағдайларын түсінуге сенімділік енгізеді. Ол төмендегідей іс- әрекеттер тізбегінен тұрады, яғни:

- өмірге деген  қызығушылықты сақтау;

- өзіне деген  сенімділік сезімін және өз  ісінің бағытын білуін дамыту;

- өзіңмен пікірлесушіні,  әріптесіңді түсіну;

- белгілі бір  іс-әрекет саласында бостандық  сезіміне ерікті ие болуы мен  жауапкершілігі арқылы әр адамның  ішкі дүниесін тазартуға ынталандыру; 

- еңбек жолын  таңдауды жүзеге асыру және  күнделікті еңбек өміріне тәртіп  енгізу;

- кәсіби мораль  және адам іс-әрекетінің нақты саласына терең ену үшін адам мінез-құлңының этикалық үлгісін жасау жөне т.б.

Педагогтің  кәсіби әдеп сипаты келесі жағдайда көрінеді:

- педагогтың сыртқы келбетінен;

- кез келген орын алған  жағдайды жылдам және дұрыс  бағалай білуі, сондай –ақ өз тәрбиеленушілерінің тәртібі мен қабілеті туралы қорытынды жасауға асықпауынан;

- өз –өзін ұстай білу, қиын жағдайда сезімге жол  бермей, салқынқандылық танытуынан;

- оқушыларына қоятын талаптарының  ойға сыйымдылығы мен оларға  деген сезімталдығынан;

- оқушылардың жас және  жеке –дара ерекшеліктерін жақсы  білуінен;

- өз еңбегіне сыни көзқараспен  бағалай білуінен;