Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау түсініктері

Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау түсініктері  

« Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау туралы » Заңға сәйкес еңбек қауіпсіздігі дегеніміз – еңбек қызметі барысында жұмысшы әрекетіне келетін зиян және қауіптерді шектей отырып , жұмысшының қорғалу жағдайы ..  
 
Еңбек қорғауы – жұмысшының өмірі мен денсаулығын қамтамасыз етуде хұқықтық , әлеуметтік - экономикалық , ұйымдастырушылық - техникалық , санитарлы - гигиеналық , емдік - профилактикалық , қалыптастыру сияқты шараларды қоса атқаратын жүйе .

Жұмыс берушінің  еңбек қауіпсіздігі мен қорғау аясындағы міндеттері

 

-еңбек  қауіпсіздігі мен қорғау жағдайын бақылауды жүзеге асырады ;

-жұмыс  орындарындағы және ұжым    территориясындағы зиянды өндірістік факторлар туралы жұмысшыларға ақпарат беру ;

-Жұмыс орындарындағы кез келген қауіптердің алдын алып , техникалық жабдықтарды қауіпсіз етуп жаңартаып отыруы тиіс ;

 

Жұмыс берушінің  еңбек қауіпсіздігі мен қорғау аясындағы міндеттері

 

-Жаңа  технологияларды енгізу кездерінде жұмысшыларды еңбек қауіпсіздігі мен қорғау аясында нормативтер мен ережелерге сай оқытуды ұйымдастару ;

-Еңбек  қауіпсіздігі мен қорғауға   байланысты шаралар өткізуге қаражат бөлу ; жұмысшыларды өз қаражаты есебінен арнайы киімдермен , аяқкиімдермен және өзін өзі қорғаудағы жеке жабдықтармен қамтамасыз ету ;

-өнідірістік  процестер мен жұмыстардың қауіпсіздігіне байланысты жұмысшыларды арнайы сақтандыру құжаттарымен қамтамасыз ету ;

 

Жұмыс берушінің  еңбек қауіпсіздігі мен қорғау аясындағы міндеттері

 

-Еңбек  қауіпсіздігі мен қорғау аясындағы жауапты қызметкерлердің еңбек қауіпсіздігі мен қорғауға байланысты білімдерінөкілетті органдар бекіткен ережелерге сәйкес   тексеру ;  

-Қазақстан  Республикасы заңнамасына сәйкес өз қаражаты есебінен мерзімдік бақылаулар мен медициналық тексеруден өткізу , сонымен қатар кәсіби ауырулар туындаған жағдайдағы басқа қызметке ауыстыру ;

-Жұмысшылардың  санитарлы - гигиеналық жағдайын , профилактикалық жұмысқа қажетті жабдықтармен , медициналық аптечкамен , басқа да залалсыздандыру құралдарымен сонымен қатар арнайы киімдер мен аяқкиім жөндеуді қамтамасыз ету ;

 

Жұмыс берушінің  еңбек қауіпсіздігі мен қорғау аясындағы міндеттері

 

-Ұйым  территориясының еңбек қауіпсіздігі  мен қорғаудың қауіпсіздік жағдайын бақылау үшін   мемлекеттік өкілетті органдардың территориялық бөлімшелеріндегі заңды тұлғаларды ерікті кіргізуі тиіс , сонымен қатар өнідірсте болған сәтсіз жағдайларды , ауруларды зерттеу үшін ;

-Өкілетті  орган мен оның аймақтық өкілдіктерін ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі мен қорғауы қауіпсіздігі туралы ақпараттандыру ;

-Мемлекеттік еңбек инспекторларын қабылдау және орындау ;

 

• Еңбекті қорғаудың, яғни, нормативтерге сай еңбек шарттарының қамтамасыз етілу деңгейі, өндірістік жарақаттылық пен кәсіби аурулардың төмен көрсеткіштері көбінесе жалпы алғанда қоғамның өзінің осы категорияға деген көзқарасына байланысты болады. Қоғамда нақты кезеңде қолданылатын басымдықтар қозғалтқыш, қозғалыс көзі маңызына ие болады. Яғни, жоғарғы инстанцияларда (сатыларда) еңбек жағдайларын жақсарту саясатын жүйелі түрде жүргізу, мемлекеттік органдардың осы мәселеге мұқият көңіл бөлуі тиісті ережелердің қамтамасыз етілуінің және сақталуының деңгейін арттырудың елеулі кепілдіктерінің бірі болып табылады.

 

• Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, қалай болғанда да, қоғамның әр индивидінің өмірінің бір бөлігі болып табылады. Барлық адамдар өз өмірінің ішінде бірнеше рет еңбек құқықтық қатынастарын, демек, еңбекті қорғау қатынастарын да өрбітеді. Мәселен, экономикалық белсенді халықтың саны, ҚР Статистика жөніндегі агенттігінің есебі бойынша, 2008 жылы 8 415 000 адамды, 2009 жылы 8 457 900 адамды, 2010 жылдың 1 тоқсанында 8 555 500 адамды, 2010 жылдың 2 тоқсанында  8 620 300 адамды құраған, ал жұмыспен қамтылған халықтың саны 2008 жылы 7 857 200 адамды, 2009 жылы 7 903 400 адамды, 2010 жылдың 1 тоқсанында 8 029 300 адамды, 2010 жылдың 2 тоқсанында 8 116 500  адамды құраған .  Көрсетілген сандардың талдауы, жыл сайын экономикалық белсенді халықтың саны артып келе жатыр деген тұжырымға әкеледі.

 

• ҚР заңнамасына сәйкес, ұйымдарда өндірістік практикадан өтіп жүрген жоғары немесе орта кәсіби білім беру мекемелері студенттерінің; бас бостандығынан айыруға үкім кесілген және еңбек етуге тартылған адамдардың, және т.б. еңбегі қорғалуы тиіс екендігін есепке алу қажет.

 

Конституциялық  құқықтың еңбекті қорғау жөніндегі  қатынастарды реттейтін нормаларының қатарына ҚР Конституциясының 24-бабының қауіпсіздік пен гигиенаның талаптарына сай болатын еңбек жағдайларына құқықты белгілейтін нормалары жатады. Ата заңға сәйкес, адамдардың еңбегі мен денсаулығын қорғау конституциялық құрылыстың негіздеріне жатады. Әркімнің өзінің еңбекке деген қабілеттіліктерін еркін басқаруға, қызмет түрі мен кәсіпті таңдауға құқығы, сондай-ақ әркімнің қауіпсіздік пен гигиена талаптарына сай жағдайлардағы еңбекке және жұмыссыздықтан қорғалуға құқығы адамның аса маңызды құқықтары мен бостандықтары болып табылады. Сондай-ақ, 29-бапқа сәйкес, азаматтар денсаулықты қорғауға, соның ішінде, еңбек қызметі барысында қорғауға құқылы.

 

Назарларыңызға  рахмет