Көлік+құралдарына+салынатын+салық

 

2.3 Автокөлікті жалдау :әр түрлі  жағдайларда есепке алу ерекшеліктері

 Заңды тұлғадан көлік құралын  жалға алу 

 Бухгалтерлік есеп және салық  есебі тұрғысынан қарағанда жалдаудың  ең қарапайым әрі проблемасыз  тәсілі.

 Ағымдық жалдау шарты жасалды,көлік  құралы беру актісі бойынша  табыс етілді.Алынған автомобиль жалдау шартында көрсетілген құны бойынша 001-«Жалданған негізгі құралдар» баланстан тыс шотта бухгалтерлік есепке алу регистрларында көрсетілген.

 Салық кодексінің 92-бабында  белгіленгендей, салық төлеушінің  жиынтық жылдық табыс(ЖЖТ) алумен байланысты шығыстары салық салынатын табысты анықтау кезінде шегерілуге тиіс. Шегерімдер растайтын құжаттар болған кезде жүргізіледі.Аталмыш жағдайда жалға беруші ай сайын ұсынатын шот-фактуралар мен белгіленген сомаларды атқарылған жұмыс актілері растаушы құжаттар болып табылады.Жалгер жиынтық табыс алу мақсатында автомобильдің пайдаланылуын рсатайтын осы құжаттар мен жол жүру парақтары негізінде жалдау ақысы сомасын шығыстарға және ҚҚС-ты есепке алуға жатқызыды.

 Жек тұлға- жеке кәсіпкерден  көлік құралын жалға алу.

 Патент бойынша жұмыс істейтін  жеке кәсіпкермен МАЗ автомашинасын  жалдауға шарт жасалды. Патенттің  қолданылу мерзімі 2005 жылдың 1 ақпанынан  бастап 2006 жылдың 31 қаңтарына дейін,  мәлімделген табыс сомасы –  120000 теңге болып белгіленген. 

 Жалдау шарты осы мерзімге жасалған, бірақ ай сайынғы табыс төлемінің сомасы 15000 теңге болып көзделген, яғни табысты 180000 теңге мөлшерінде төлеу болжанылған.

 Салық кодексінің 370-бабындағы  2-тармағына сәйкес шағын бизнес  субъектілері үшін арнаулы салық режимі белгіленген.

 Патент негізінде арнаулы  салық режимі шеңберінде қызметін  жүзеге асыратын жеке кәсіпкерлер  алуға болжанылған мәлімделген  табыстан аталған салықтарды  төлеу жолымен бюджетпен есеп  айырысады. 

 Егер нақты табыс патент  алған кезде мәлімделген табыстан асып кетсе, салық төлеуші бес жұмыс күні ішінде асып кеткен соманы мәлімдейді және осы сомадан салық төлейді.Салық төлеушінің өтініші бойынша бұрын берілген патенттің орнына оған нақты табысы көрсетілген жаңа патент беріледі

. 6 Тақырып. Көлік құралдарына салынатын салық

 

 

Көлік құралдарына салынатын салықтың экономикалық мазмұны. Көлік құралдарына  салықтың салық салу объектілері  және төлеушілері.

Көлік құралдарына салынатын салық  бойынша жеңілдіктер.

Салықты есептеу мен төлеу тәртібі.

 

1 Көлік құралдарына салынатын салық мемлекет пен көлік құралдарының арасындағы экономикалық қатынастарды реттейтін салыққа жатады. Көлік құралдарының иелері оларды иемдену барысында республиканы автомобиль жолдарын пайдаланады. Ал осы автомобиль жолдарын пайдалану мемлекеттік бюджетпен жүзеге асырылады. Сондықтан да көлік салғының экономикалық мәні зор.

 Салық салу объектісіне және  төлеуші мен мемлекеттің өзара  қатынастарына қарай көлік көлік  салығы тікелей салықтарға жатады. Салық объектісіне  қарай (көлік  құралдарының түрлеріне, двигателінің көлеміне, есептік көрсеткіш мөлшеріне белгіленген ставкаларға байланысты) тікелей салынады.

 Қазақстан Республикасында  мемлекеттiк тiркеуге жататын  және (немесе) есепте тұрған көлiк  құралдары, тiркемелердi қоспағанда, салық салу объектiлерi болып табылады.

Ал мыналар:

1) жүк көтергiштiгi 40 тонна және  одан асатын карьерлiк автосамосвалдар; 

2) мамандандырылған медициналық  көлiк құралдары салық салу  объектiлерi болып табылмайды.

 Меншiк құқығында салық салу  объектiлерi бар жеке тұлғалар және меншiк, шаруашылық жүргiзу немесе оралымды басқару құқығында салық салу объектiлерi бар заңды тұлғалар, олардың құрылымдық бөлiмшелерi (бұдан әрi - заңды тұлғалар) көлiк құралдары салығын төлеушiлер болып табылады.

 Лизинг алушы қаржы лизингi шарты бойынша берiлген (алынған) салық салу объектiлерi бойынша көлiк құралдары салығын төлеушi болып табылады.

2 Мыналар көлік салғын төлеушілер  болып табылмайды:

1) жалпы меншік құқығында, меншік  құқығында өзінің мүшелеріне  тиесілі және өзінің ауыл шаруашылығы өнімін өндіру, сақтау және қайта өңдеу процесінде тікелей пайдаланылатын мынадай көлік құралдары бойынша бірыңғай жер салығын төлеушілер:

- двигателінің көлемі 2500 текше  см. дейінгіні қоса алғанда бір  жеңіл автомобиль;

- двигателінің жиынтық қуаты 1000 га егістікке 1000 кВт мөлшеріндегі жүк автомобидьдері

2) өзінің ауыл шаруашылығы өнімдерін  өндіруде пайдаланылатын мамандандырылған  ауыл шаруашылығы техникасы бойынша  бірыңғай жер салығын төлеушілерді  қоса алғанда, ауыл шаруашылығы  өнімдерін өндірушілер. Аталған мамандандырылған ауыл шаруашылығы техникасының тізбесі суретте келтірілген;

3) мемлекеттік  мекемелер; 

4) салық  салу объектiсi болып табылатын  бiр автокөлiк құралы бойынша  - Ұлы Отан соғысына қатысушылар  және соларға теңестiрiлетiн адамдар;

5) салық  салу объектiсi болып табылатын  бiр автокөлiк құралы бойынша  - меншiгiнде мотоколяскалары мен  автомобильдерi бар мүгедектер;

6) салық  салу объектiсi болып табылатын  бiр автокөлiк құралы бойынша  - Кеңес Одағының Батырлары мен  Социалистiк Еңбек Ерлерi, "Халық қаhарманы" атағын алған, үш дәрежелi Даңқ орденiмен және "Отан" орденiмен наградталған адамдар, "Ардақты ана" атағын алған, "Алтын алқа", "Күмiс алқа" алқаларымен наградталған көп балалы аналар;

7) ауыл шаруашылық  құралымынан шығу нәтижесiнде пай ретiнде алынған, пайдаланған мерзiмi жетi жылдан асқан жүк автомобильдерi бойынша жеке тұлғалар.

 

3 ҚР 04.07.03 ж.  Заңымен 348-1-баппен толықтырылды; ҚР 29.11.03 ж.  (бұр.  қара) Заңымен  348-1-бап өзгертілді Салық төлеу  мерзiмдерi:

1. Егер  меншiк құқығында, шаруашылық  жүргiзу құқығында немесе оралымды  басқару құқығында 1 шiлдеге дейiн  болған көлiк құралдары бойынша  бюджетке салық төлеу салық  салу объектiлерiнiң тiркелген  жерi бойынша, ағымдағы төлемдердi  енгiзу арқылы салық кезеңiнiң 5 шiлдесiнен кешiктiрiлмей жүргiзiледi.

2. Алу кезiнде  Қазақстан Республикасында есепте  тұрған көлiк құралына меншiк  құқығын, шаруашылық жүргiзу құқығын  немесе оралымды басқару құқығын  1 шiлдеден кейiн алған жағдайда  заңды тұлғалар салық кезеңi  үшiн декларацияны табыс ету мерзiмi басталғаннан кейiнгi он жұмыс күнiнен кешiктiрiлмейтiн мерзiмде көрсетiлген көлiк құралдары бойынша салық төлеудi жүргiзедi.

3. Жеке  тұлғалар меншік құқығында көлік  құралдары бойынша бюджетке салық  төлеуді салық салу объектілерінің тіркелген жері бойынша салық кезеңінің 31 желтоқсанынан кешіктірмей жүргізеді.

 Көлiк  құралдары салығын есептеу мен  төлеу үшiн салық кезеңi күнтiзбелiк  жыл болып табылады.

Төлеушi заңды  тұлғалар көлiк құралдары салығы бойынша ағымдағы төлемдер есебiн ағымдағы салық кезеңiнiң 5 шiлдесiнен кешiктiрiлмейтiн мерзiмде, сондай-ақ декларацияны есептi жылдан кейiнгi жылдың 31 наурызынан кешiктiрiлмейтiн мерзiмде салық салу объектiлерiнiң тiркелген жерi бойынша салық органдарына табыс етедi.