Автор работы: Пользователь скрыл имя, 09 Октября 2015 в 15:18, реферат
Зерттеу нәтижелері мен мұнай кен орындарын игеру тәжірибесіне қарап мынандай қорытындыға келуге болады: тек қана корбонатты емес, сонымен қатар, терригенді жыныстан құралған, құмтасты немесе алевролитті, қабаттардың көбісі жарықшақты болып келеді.
Жыныс азкеуекті немесе төмен болған кезде, жарықшақ- бұл осындай жыныстарды игеру кезінде мұнайдың игеру ұңғысына қарай жүретін негізгі каналы болып табылады. Көбінесе негізгі өткізгіштік керн бойынша анықталған өткізгіштіктен жоғары болып келеді.
Жарықшақты- кеуекті қабатты серпімді режимде игеру кезінде қысымның өзгеруі жарықшақ жүйесімен тез таралады, нәтижесінде жыныс блоктары мен жарықшақ арасында сұйықтықтың жылжуы орын алады.
ПАА-ң сорбциялық дәрежесі жоғары болғандықтан, оның концентрациясын келесі мәнге дейін жеткізеді, яғни: mвп=5-6mв .
ПАА-ң судағы ерітіндісін қабаттағы мұнайдың тұтқырлығы mн=(10-30)*10-3Па*с аралығында болған кезде қолданған тиімді болып саналады.
Полимерлі су айдаудың артықшылығымен қатар, оны кең түрде қолдануды шектейтін үлкен кемшіліктері де бар. Әдістің ең негізгі кемшілігі мынада, яғни әрдайым айдау қысымын көтеру арқылы компенсациялау мүмкін бола бермейтіндіктен, айдау ұңғымаларының түп маңы аймағындағы тұтқырлық тез өсіп, осының әсерінен айдау ұңғ-ң өнімділігі тез төмендейді.
Сондықтан қазіргі уақытта терең жатқан қабаттар үшін, өткізгіштігі нашар коллекторлардан тұратын (0.1мкм2-тан аз) және қабат темпер-сы жоғары болып келетін (900C астам) кеніштерде полимердің қолдануы мүмкін емес. Құрамында тұздары көп салыстырмалы біртекті қабаттарға полимерлерді айдау тиімсіз болып табылады, өйткені тұздер полимерл ерітіндінің құрылымын бұзып қасиетін жоғалтады. Әдіс қымбат тұратындықтан, оны қолданудан алынатын экономикалық тиімділікке тек қана мұнайға деген баға өтек жоғары болған кезде – қол жеткіземіз.
Болашақта тұзға берік полиммердің судағы ерітіндісін қолдану қарастырылады. Қабаттың мұнайбергіштігін ұлғайту үшін полимерлерге деген сұраныс ондаған мың тоннаны құрайды. Болашақта полимерлі су айдау көбінесе полимерлердің құнына және оларды басқада ҚМБАЭ-мен (сілтілі су айдау, мұнай бумен,ыстық сумен, БЭЗ, СО2-мен ығыстыру) үйлесімді қолдануға байланысты,бұл жақсы тиімділікке қол жеткізеді.
МКОИ-ң физикалық-химиялық әдістірінің ішінен қабатқа БЭХ спирттердің, мұнай ерітінділерінің(еріткіштерін), суды және ПАА-ң судағы ерітіндісінің қоспаларын айдау арқылы мұнай қабаттарына комплексті ісер ету әдісі белгілі. Ол мицеллярлы-полимерлі су айдау деп аталады.
Судың, БЭЗ-ң, көмірсутекетің және спирттің белгілі бір арақытынасын жасасаң онда ерітіндіде физика-химиялық тұрғыдан байланысқан топтар мицелла молекуласы түзіледі. Бұндай ерітіндіні мицеллярлы деп атайды.
Мынадай %-дың құрамдағы мицеллярлы ерітінділері қолданылады:
Қабат бойымен мицеллярлы ерітіндінің шоғырын жылжыту үшін полимердің судағы ерітіндісін қолд. Қабатқа бұндай әсер етуді мицеллярлы-полимерлі су айдау деп атаймыз.
3. Аномальды жоғары
қабат қысымымен терең жатқан
қабаттарды және ньютонсыз
Елімізде мұнай-газ кен орындарында су басу арқылы қабатқа әсер ету, сонымен қатар табиғи режимдерде игерудің ауқымды тәжірибесі жиналған.
Игеру, мысалы, өлкеміздің кен орындарында басынан бастап қабатқа әсер етпей жүзеге асырылады. Мұндай игеру шынында теориядағыдай мұнай өндіруші ұңғымалардың дебиттері шектеулер қажет етті, демек 2–4 • 104 м2/ұңғ тең тәртібінің SC кезінде ұңғыманың тығыз торы арқылы кен орынды бұрғылау, сонымен қатар, кен орынның газға қаныққан бөлігіне мұнай-газ байланысының орын ауыстыруын болдыртпау шараларын ұйымдастыру.
Елімізде мұнай-газ кен орындары мен жеке көкжиектердің қатары тосқауылды су басуды пайдалану арқылы игеріледі.
Тәжірибе көрсеткендей, мұндай су басу кезінде мұнай ұңғымаларының газды факторы мұнай-газ кен орындарын табиғи режимдерде игеру кезіндегі газды факторымен салыстырғанда 2 есеге дерлік кішірейеді.
Алайда, мұнай-газды және мұнай конденсатты кен орындарды игеруде алынған тәжірибе нәтижесінде мұнайшылардың алдында сол кен орындарға тән екі мәселе туындады.
Кен орын мұнайының бөлігі тар аудан болғанда, яғни жиек болғанда және де оны тиімді игерумен қамтамасыз ету жағдайларына солардың біріншісіне сәйкес келеді. Сондай жиекке өндіруші ұңғымалардың бір қатардан көбін орналастыру тиімсіз екен. Мұнайлы жиекті игеріп жатқан өндіруші ұңғымалар нобайдан тыс белсенді су кезінде тез суланады. Егер де нобайдан тыс су белсенді болмаса, онда тосқауылды су басу болмаған кезде мұнай өндіруші ұңғымалардың газды факторы лезде өседі. Тосқауылды суландыруды пайдалану кезінде мұндай ұңғыларды тез су басады. Барлық аталған жағдайларда тар мұнайлы жиектері бар мұнай-газ кен орындарын игергенде, мұнайбергіштік төмен болып шығады. Ол мұнайдың тұтқырлығы аз болғанның өзінде 15-20 % құрайды. Мұнайдың тұтқырлығы жоғары мұнайлы жиектерді тиімді игеру одан да қиын.
Екінші мәселе айтылып кеткендей мұнай-газ-конденсатты кен орындарынан конденсатты шығарумен байланысты. Кен орынды суландыру конденсатбергіштік пен мұнайбергіштікті арттыруға мүмкіндік бергенмен жалпы көмірсутекбергіштіктің артуына әкелмейді. Себебі сол кезде газбергіштік төмендейді.
Мұнай-газ-конденсатты кен орындардан шығарылатын көмірсутек мөлшерін кен орынның газконденсатты бөлігіне газ және су айдау арқылы құрама әсер ету әдістерін пайдаланып арттыруға болады. Алайда, көмірсутекбергіштік жалпы жоғарлау кезінде конденсаттың әлдеқайда түгелдей шығарылуына қол жеткізу мәселесі әлі де соңына дейін шешілмеген.
Көмірсутектерді шығару үрдісі кезінде қатты деформацияланатын, бастапқы жоғары ауытқушы қабаттық қысыммен тереңде жататын коллекторларды игеру тәжірибесі дүние жүзінде әлі өсе қойған жоқ.
Алайда, өнімді қабаттары үлкен тереңдіктерде жататын кен орындар саны өсіп келеді. Сондықтан қатты деформацияланатын кеуекті және жарықшақты коллекторларды игеру мәселесі мұнай кәсіпшілігі үшін жыл санап үлкен қызығушылық тудыртады.
Ньютонды қасиеттері бар мұнай кен орындарын игеру мәселесінің шешімі көбінде физика-химиялық және ерекше жылулық игеру әдістерін пайдаланумен байланысты.
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Атырау Мұнай және Газ Институты
Мұнай факултьтеті
«Мұнай және газ кен орындарын игеру және пайдалану» кафедрасы
«МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫН ИГЕРУ»
пәнінен
БАҚЫЛАУ ТАПСЫРМАСЫ
Орындаған: НГД-12-2 қ\т Қайса А.
Атырау, 2015
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Атырау Мұнай және Газ Институты
Мұнай факултьтеті
«Мұнай және газ кен орындарын игеру және пайдалану» кафедрасы
«МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫН ИГЕРУ»
пәнінен
БАҚЫЛАУ ТАПСЫРМАСЫ
Орындаған: НГД-12-1 қ\т Үрпекова Б.
Атырау, 2015
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Атырау Мұнай және Газ Институты
Мұнай факултьтеті
«Мұнай және газ кен орындарын игеру және пайдалану» кафедрасы
«МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫН ИГЕРУ»
пәнінен
БАҚЫЛАУ ТАПСЫРМАСЫ
Орындаған: НГД-12-2 қ\т Даулетьярова Ж.
Тексерген: Орынбасарова Д.
Атырау, 2015
Информация о работе Жарықшақты коллекторлы кен орындарын игеру ерекшеліктері