2014 жылына Салық кодексіне енгізілген өзгерістер

2014 жылына Салық кодексіне енгізілген  өзгерістер

Подробности

Категория: Изменения и дополнения в налоговый кодекс

Опубликовано 13.01.2014 10:48

Автор: Администратор

Просмотров: 5380

Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Салық комитеті «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне салық салу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2012 жылғы 5 желтоқсандағы № 152-V Қазақстан Республикасының Заңымен (бұдан әрі – Заң) Салық кодексіне енгізілген өзгерістер мен толықтыруларға байланысты келесіні назарларыңызға жеткізеді. 

1.                 Корпоративтік табыс салығы бойынша

1.1 Салық кодексінің 147-бабына енгізілген  өзгертулермен ауыл шаруашылығы  өнімін, омарта шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіру, өзі өндірген аталған өнімді қайта өңдеу мен өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асырудан алынған табыс деп ауыл шаруашылығы өнімін, омарта шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндіруші заңды тұлғаларға осы бапта белгіленген бағыттар бойынша берілген бюджеттік субсидиялар танылады, демек осындай субсиялар түріндегі табыстар 10 % ставкамен салықтандырылуға жатады. Аталған норма 2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізіледі.

1.2 Заңмен Салық кодексінің 79-бабын алып тастау және ұзақ мерзімді келісімшарттарды салықтандыру тәртібін Салық кодексінің төртінші бөлімі «Корпоративтік табыс салығына» көшіру қарастырылған.

Осылайша, іс жүзіндегі әдіспен ұзақ мерзімді келісімшарт бойынша табысты айқындау тәртібі бойынша есепті салық кезеңінде алынуға жататын (алынған) табыс ұзақ мерзімді келісімшарт бойынша осындай кезеңде келтірілген шығыстар сомасынан кем емес сомада танылатыны туралы ережелер сақталған.

Сонымен бірге, 2014 жылдың 1 қаңтарынан бастап егер алдыңғы салық кезеңдеріндегі ұзақ мерзімді келісімшарт бойынша салық салу мақсаттары үшін табыстың жалпы сомасы бухгалтердік есепте анықталған осындай келісімшарт бойынша табыстың жалпы сомасынан асатын болса, іс жүзіндегі әдісті қолданатын салық төлеушілер салық салу мақсаттары үшін есепті кезең үшін ұзақ мерзімді келісімшарт бойынша табысын салық кезеңі үшін осындай келісімшарт бойынша шегерімге жатқызылатын шығыстар сомасынан кем емес мөлшерге дейін осындай асатын сомаға кемітуге құқығы бар.

Осылайша, іс жүзіндегі әдісті қолданатын салық төлеушілерге ұзақ мерзімді келісімшарттың қолданылу мерзімінің соңғы жылында егер ұзақ мерзімді келісімшарт іс жүзінде шығын әкелген болса, табысты кеміту жағынан түзету жүргізуге мүмкіндік берілген.

Аяқтау мерзімі бойынша қолдануды оңайлату үшін ұзақ мерзімді келісімшарттың орындалу үлесін анықтаудың формуласы енгізілген.

1.3 Заңмен сақтандыру және қайта сақтандыру ұйымдарын салықтандыру бойынша 2012 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енетін нормалар енгізілді. 

Осылайша, сақтандыру ұйымдары еңбек сіңірілмеген сыйлықақылар резервтері, болмаған залалдар резервтері, мәлімделген, бірақ реттелмеген залалдар резервтері бойынша шығыстар шегерімін жүзеге асыратыны нақтыланған.

Одан басқа, еңбек сіңірілмеген сыйлықақылар, болмаған залалдар, мәлімделген, бірақ реттелмеген залалдар бойынша құрылған қайта сақтандыру активтері бойынша табыс пен шегерімді тану тәртібі анықталған.

Сондай-ақ, көшу ережелерін белгілеу мақсаттарында:

2012 жылғы 1 қаңтарға дейін күшіне  енген жинақтаушы сақтандыру, қайта  сақтандыру шарты, жинақтаушы емес  сақтандыру, өмірді қайта сақтандыру  шарты бойынша сақтандыру жарналары  мен шегерімдері түріндегі табыстарды анықтау;

2012 жылғы 1 қаңтардағы сақтандыру, қайта сақтандыру ұйымының белгіленген  активтерінің бірінші құнын анықтау тәртібі қарастырылған.

1.4 Заңмен Салық кодексінің 119-бабының 14-тармағына өзгерістер енгізілген, бұл өзгерістерге сәйкес маусымдық  өндірісте пайдаланылатын І топтың тіркелген активтерін пайдалану уақытша тоқтатылған кезде, кіші топтардың құндық балансының кемітілуі жүргізілмейді. Бұл ретте,  маусымдық өндірісте пайдаланылатын І топтың тіркелген активтеріне анықтама берілген, атап айтсақ мұндай активтер ретінде бір мезгілде мынадай шарттарға сәйкес келетін І топтың тіркелген активтері болып табылады:

мұндай активтер белгілі бір температуралық режимдерде пайдалану туралы техникалық құжаттамада көрсетілген талаптарға байланысты есепті кезеңнің соңында пайдаланыла алмайды;

күнтізбелік жылдың белгілі бір, бірақ үш айдан кем емес кезеңі ішінде климаттық, табиғи немесе технологиялық жағдайларға байланысты өндірістік процеске қатысады;

есепті салық кезеңінде табыс алуға бағытталған қызметте пайдаланылған активтер.

1.5 Заңмен Салық кодексінің 123-бабының 5-тармағына 2009 жылдың           1 қаңтарынан бастап күшіне енетін түзету қарастырылған, оған сәйкес мемлекеттік қабылдау комиссиясының ғимаратты (ғимарат бөлігін) пайдалануға беру актісіне қол қоюымен қатар преференцияларды қолдану мақсатында Қазақстан Республикасының  (бұдан әрі - ҚР) аумағында жаңадан салынған ғимараттың (ғимарат бөлігінің) алғаш рет пайдалануға берілуі сондай-ақ қабылдау комиссиясының құрылыс жүргізушінің құрылыс объектісін тапсырысшыға беруі кезінде ғимаратты (ғимарат бөлігін) пайдалануға беру актісіне қол қоюы да танылады.

1.6 2014 жылдың 1 қаңтарынан бастап Салық кодексінің 133-бабының          2-тармағы 1) тармақшасының ережелері қаржылық лизинг шарттары бойынша тұрақсыздық айыбына (айыппұл, өсімпұл) қолданылмайды. Өз кезегінде, Салық кодексінің 12-бабының 1-тармағы 39) тармақшасына енгізілген өзгерістерге сәйкес, коэффициентті (индексті) қолдану кезінде лизингтік төлемдер мөлшерінің өзгеруіне байланысты төлемдер сыйақыға жатқызылмайды, сәйкесінше мұндай төлемдерге лизинг берушінің өз салық салынатын табысын кеміту құқығы қолданылмайды.

2. Қосылған құн салығы бойынша (бұдан әрі - ҚҚС)

2.1 Салық кодексінің 237-бабына тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді  өткізу бойынша айналым жасау  күнін анықтауды қарастыратын  өзгерістер енгізілді.

Осылайша, тауарларды өткізу бойынша айналым жасау күні тауарды беру (түсіру) уақыты бойынша, ал басқа жағдайларды осындай тауарды беру фактісін растайтын құжат бойынша анықталады.

Жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алу бойынша, сондай-ақ ҚР-да ҚҚС төлеушісі болып табылмайтын және филиал, өкілдік арқылы қызметін жүзеге асырмайтын резидент еместерден жұмыстар, көрсетілетін қызметтер алынған жағдайда, айналым жасау күні ретінде орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер актісінде немесе жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету фактісін растайтын құжатта көрсетілген күні танылады.

Сонымен қатар, осы бап жекелеген қызмет көрсету (кредит (қарыз, микрокредит) беру, теміржол көлігімен жолаушыларды, багажды, жүк багажын және поштаны тасымалдау бойынша, мүлікті уақытша иелікке және пайдалануға беру, банк операциялары) кезінде қосылған құн салығы көрсетiлiп, шот-фактура жазып берілген күн немесе әрбiр төлем (есеп айырысу түріне қарамастан) алынған күн не бухгалтерлік есепте жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету танылған күндердің неғұрлым ертерегі жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өткізу бойынша айналым жасау күні болып табылатынын анықтайтын

Салық кодексінің 237-бабы жүзеге асырылуы кезінде құжаттар ҚР теміржол көлігі туралы заңнамасына сәйкес ресімделетін жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету кезінде жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету фактісін растайтын құжатта көрсетілген күн жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өткізу бойынша айналым жасау күні болып табылатынын қарастыратын тармақпен толықтырылған. Бұл ретте, аталған құжаттарда бірнеше күдер көрсетілген жағдайда қол қойылған күн ретінде неғұрлым кешірек күні танылады.

2.2 Салық кодексінің 238-бабы заңды  тұлға жеке тұлғалардан сатып  алған автомобильдерді жеке тұлғаға өткізген кезде өткізу бойынша айналым автомобильдерді өткізу құны мен сатып алу құны арасындағы оң айырма ретінде салық салынатын айналым мөлшерін айқындайтын жаңа тармақпен толықтырылған.

2.3 Салық кодексінің 253-бабына дербес  білім беру ұйымының Салық  кодексінің 135-1-бабы 1-тармағының 1), 2), 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген  дербес білім беру ұйымдарына  кітапхана қорын, оның ішінде  электрондық түрде уақытша пайдалануға беруі жөніндегі қызмет көрсетулерді ҚҚС-нан босатуды қарастыратын өзгерістер енгізілді.

2.4 255-бап Қазақстан Республикасының  әділет органдарында тіркелген  діни бірлестіктер әкелетін діни  мақсаттағы заттардың импорты  қосылған құн салығынан босатылатынын  қарастыратын жаңа 13) тармақшамен толықтырылды.

2.5 Салық кодексінің 256-бабы егер  салық төлеуші ҚҚС бойынша тіркеу есебінен шығарылғаннан кейін қосылған құн салығы бойынша есепке жатқызу Салық кодексінің 100-бабының 13-тармағына сәйкес шегерімге жатқызылған сома мөлшеріне азайтылуға жататынын қарастыратын жаңа тармақпен толықтырылды.

Бұл ретте, Салық кодексінің 256-бабының осы тармағында көрсетілген талаптарды орындау мақсатында Салық кодексінің 68-бабына ҚҚС бойынша таратудың қосымша салық есептілігін табыс етуін қарастыратын өзгерістер енгізілді.

2.6 Салық кодексінің 259-бабына міндеттемелерді  есептен шығару кезінде күмәнді  талаптар бойынша есепке жатқызылатын ҚҚС сомаларын түзету егер сатып алынған тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша міндеттеме ҚҚС төлеуші - өнiм берушi банкрот деп танылған күнге толық немесе ішінара қанағаттандырылмаса, және түзету жүргізілген қосылған құн салығын қоспағанда, бұрын есепке жатқызылған қосылған құн салығын есептен алып тастау банкрот деп танылған қосылған құн салығын төлеуші - өнiм берушiні Бизнес-сәйкестендiру нөмiрлерiнiң ұлттық тiзiлiмiнен алып тастау туралы әдiлет органдарының шешiмi шығарылған салық кезеңiнде жүргiзiлетінін қарастыратын нақтылаулар енгізілді.

2.7 ҚР ҚМ Кедендік бақылау комитетімен «экспорт» кедендік рәсімі бойынша электрондық декларациялауды енгізу қарастырылуда. Электрондық декларациялау рәсімі тауарларды электронды түрде декларациялау мүмкіндігін береді, бұл Кедендік одақтың кедендік шекарасын кесіп өту фактісін растауы жөнінде салық органының кедендік органға қағаз жүзінде сұрау жолдау қажеттілігін жояды. 

Осыған орай, Салық кодексінің 243, 244, 244-2, 244-3, 276-13, 288-баптарына тауар экспортын растайтын құжаттардың бірі ретінде электронды құжат түріндегі декларацияны қолдану туралы өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.

2.8 2014 жылдың 1 қаңтарынан бастап  «Салық және бюджетке төленетін  басқа да міндетті төлемдер  туралы» Қазақстан Республикасының  кодексін (Салық кодексі) қолданысқа  енгізу туралы» 2008 жылғы 10 желтоқсандағы  ҚР Заңының (бұдан әрі - қолданысқа енгізу туралы заң) 2009 жылдың 1 қаңтарына дейін жиналған есептелген салық сомасынан асып түсетін есепке жатқызылатын ҚҚС сомасының бюджетпен қарым-қатынасы тәртібін реттейтін 25-бабы күшін жойды, сондай-ақ қолданысқа енгізу туралы заңның ҚҚС асып түскен сомасының қайтарылу тәртібін ҚР Үкіметімен анықталатынын қарастырған 35-бабы күшін жойды.

Бұл ретте, 2014 жылдың 1 қаңтарынан бастап ҚҚС асып түскен сомасының қайтарылу тәртібін ҚР Үкіметімен бекітілетіні туралы норма Салық кодексінің 272-бабының 5-тармағымен қарастырылды.

3. Жеке табыс салығы және әлеуметтік салық бойынша

Салық кодексінің 156 және 357-баптарына енгізілген өзгерістермен         2014 жылдың 1 қаңтарынан бастап республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және табысты есептеу күніне қолданылатын жалақының ең төмен мөлшері шегінде - Қазақстан Республикасының міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылған, жүктілігі мен босануына, жаңа туылған баланы (балаларды) асырап алуына байланысты табысын жоғалтқан жағдайда төленетін әлеуметтік төлем сомасы шегеріле отырып, жүктілігі мен босануы бойынша демалысқа, баланы (балаларды) асырап алған қызметкерлердің демалысына төленетін жұмыс берушінің шығыстары түріндегі табыстар жеке табыс салығымен және әлеуметтік салықпен салықтандырылудан босату қарастырылған. 

 

4. Арнайы экономикалық  аймақтар бойынша

Салықтық әкімшіліктендіруді жақсарту мақсатында Заңмен Салық кодексінің 151-5 және 151-7-баптарына Экономикалық қызметтің жалпы жіктегішінде қарастырылған қызмет түрлері негізінде, Салық кодексінде көрсетілген қызмет түрлерін құрылымдауды қарастыратын түзетулер енгізілді. Одан басқа, Салық кодексінің 151-3-бабының 1-тармағы негізгі фармацевтикалық өнімдер мен препараттарды өндіру бойынша қызмет түрімен толықтырылған.

5. Халықаралық  салық салу бойынша

Салық кодексінің 192-бабының 6) және 7) тармақшаларына қарызды талап ету құқығынан шегінуден табыс анықтау тәртібін нақтылау мақсатында өзгерістер енгізілді.

Аталған өзгерістерге сәйкес, талап құқығын берген салық төлеуші үшін осындау табыстар мөлшері шегінген талап құқығының құны мен салық төлеушінің бастапқы құжаттарына сәйкес талап құқығынан шегіну күніне борышқордан алуға тиісті талап құнының арасындағы оң айырмасы түрінде анықталады.

Талап құқығын алған салық төлеуші үшін осындай табыс мөлшері талап құқығынан шегіну күніне негізгі қарыздан асып түскен соманы қоса алғанда негізгі қарызды талап ету бойынша борышқордан алынатын сомасы мен талап құқығын алу құнының оң айырмасы түрінде анықталады.

6 . Жер қойнауын  пайдаланушыларға салық салу бойынша

6.1 Тарихи шығындарды өтеу бойынша  төлемнің төленуі бойынша даулы  мәселелелерді болдырмау мақсатында:

Салық кодексінің 12-бабына «құпиялылық туралы келісім» ұғымын нақтылайтын 21-1) тармақшасы енгізілді, оған сәйкес құпиялылық туралы келісім геологиялық ақпаратты пайдалануға беруге негіз болған, жер қойнауын пайдаланушы мен уәкілетті орган арасындағы кез-келген шартты (келісімді) білдіреді. Бұл ретте, мұндай шартқа (келісімге) құпиялылық туралы келісіммен (шартпен) қатар ақапаратты алу туралы шарт (келісім) та жатқызылатыны нақтыланған. Бұл ұғым 2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізілді;

«өндіру кезеңі» анықтамасының болмауына сәйкес және Салық кодексінің 44-бөлімімен сәйкестендіру мақсатында Салық кодексінің 328-бабының                1-тармағында «кезеңнің» сөзі алынып тасталды, сәйкесінше, тарихи шығындарды төлеу бойынша міндеттеме коммерциялық табудан кейінгі өндіру басталған кезден бастап пайда болады.

6.2 «Коммерциялық өндіру» анықтамасының  болмауына сәйкес Салық кодексінің 308-бабының 3-тармағының үшінші бөлігінде  «коммерциялық» сөзі алынып тасталды, демек, өндірілуі жер қойнауын пайдалану шарттарында қарастырылмаған, бірақ олардың қоры уәкілетті органмен бекітілген пайдалы қазбаларды өндіруді жүзеге асыратын жер қойнауын пайдаланушы олар бойынша салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің төленуін Салық кодексінде белгіленген тәртіпте жүргізуге міндетті. Бұл норма 2009 жылдың          1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізілді.