Қазақстан тарихы

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Тарих, археология және этнология факультеті

 

«5В0702000- Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы

мамандығы бойынша  білім беру бағдарламасы

 

                                                              

                        БЕКІТІЛДІ

Тарих,  археология  және  этнология  факультетінің Ғылыми кеңесінде бекітілді № 1 хаттама  «28»  08 2013 ж.                                     Факультет    деканы _________ Таймағамбетов Ж.Қ.

 

 

СИЛЛАБУС

Негізгі міндетті  4 модуль «

HST 1001» - «Қазақстан тарихы» пәні 3 кредит бойынша

1 курс, қ/б, семестрі көктемгі

 

 

Модульдің пәнін  жүргізетін оқытушы туралы МӘЛІМЕТ:

«Қазақстан тарихы»  пәні бойынша

Уразбаева Ақжамал Машруповна, тарих ғылымдарының кандидаты, доцент.

Телефон: 3773338-1287; ako-79@mail.ru 3-ші оқу корпусы, 4-4 каб.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«HST 1001» - « Қазақстан тарихы » (3 кредит)

Модульдің мазмұны:

Мақсаты - ежелгі заманнан бүгінгі күнге дейінгі Қазақстан аумағындағы тарихи үрдістің негізгі кезеңдері мен ерекшеліктері туралы толық мағұлмат беру. Бұл жерде қазақ халқының және мемлекеттілігінің, дәстүрлі шаруашылық, өзіндік көшпелі материалдық және рухани мәдениеттің қалыптасуы мәселелеріне ерекше назар аудару қажет. Студенттерді тарихтың өзекті және басты мәселелерімен таныстыру; Танымның ғылыми әдістерін пайдалануға студенттерді үйрету және оларда ғылыми көзқарас қалыптастыру.

Міндеттері:

• ауқымды және нақты материалдарды оқып үйрену;
• проблемалық дәрістер әдісін қолдану жолымен студенттерде шығармашылық ойлауды қалыптастыру;
• Қазақстан тарихының гуманитарлық пәндер жүйесіндегі орнын, оның объектісі мен пәнінің ерекшеліктерін, ең өзекті проблемаларын анықтау;
• тарих және тарих ғылымының рөлі, оның салалары мен бағыттары, тарихтың белгілі кезеңдеріндегі әлеуметтік және саяси проблемалары туралы түсінік қалыптастыру.

 

«Қазақстан  тарихы» пәні бойынша құзыреттер жүйесі

 

А – құралдық құзыреттер

«Қазақстан  тарихын» ғылым және пән ретінде  ұғымдық-категориялық аппаратын тану және пәнін, мақсатын, міндеттерін білу, ғылыми әдебиеттерді талдауға шығармашылық тұрғыдан келу, тарихи дерек көздерін түсіндіру, тарихи карталарды пайдалану.

 

В – тұлғааралық құзыреттер

Қазақстан Республикасының  көп ұлтты және көп дінді кеңістігінде ең қажетті отансүйгіштік, азаматтық, төзімділік секілді ұстанымдар негізінде оң бағыттағы коммуникативті дағдыларды қалыптастыру.

 

С – жүйелі құзыреттер

Тарихи эволюция заңдарының негізінде тарихи фактілерді зерттеудегі қабілеттілікті арттыру; тарихи үрдістерді, оқиғалар мен тарихи тұлғаларды зерттеуде аналитикалық және аксиологиялық тұрғыдан келе білу.

 

Д – пәндік құзыреттер

Еуразиялық  және дүниежүзілік тарихи үдеріс контекстінде Қазақстанның ерте дәуірден бүгінгі  күнге дейінгі, тайпалық одақтан  жаңа типтегі көп-этникалық қауымдастыққа дейінгі мемлекеттің біртіндеп даму тарихы туралы білімді меңгеру; Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі жолындағы қазақ халқының тарихын алыс-жақын шет елдермен салыстыра білу.

 

ПӘННІҢ  ҚҰРЫЛЫМЫ, КӨЛЕМІ ЖӘНЕ МАЗМҰНЫ

 

Апта	«HST 1001» - « Қазақстан тарихы »                  (3 кредит)		Балл қою  жүйесі
	Тақырыптың  атауы	Сағат	СОӨЖ		Семинар							АБ
І тақырыптық блок: Көне және ежелгі замандағы Қазақстан
1	1-дәріс.          Кіріспе  2-дәріс.  Тас және  қола дәуіріндегі Қазақстан. 1-семинар. Сақ және сарматтар кезеңіндегі Қазақстан.	1 1 1			8
ІІ тақырыптық блок: Қазақстан орта ғасырлар дәуірінде
2	3-дәріс. Қазақстан  аумағындағы ерте ортағасырлық  түркі мемлекеттері. 2-семинар. Қазақстан  аумағындағы ежелгі мемлекеттер.	2   1			8
3	4-дәріс. Дамыған орта  ғасырлардағы түркі мемлекеттері.  3-семинар. 6-12 ғғ. түрік  тайпаларының мәдениеті.	2   1			8
4	5-дәріс. Орта Азия  мен Қазақстан  моңғол шапқыншылығы  кезеңінде. 6-дәріс. XIV – XV ғғ. ортағасырлық  мемлекеттер. 4-семинар. 15-18 ғғ. Қазақ хандығының әлеуметтік-экономикалық жағдайы.   СОӨЖ №1. Евразия тарихындағы Шыңғыс хан тұлғасы. Эссе жазу. М.Мағауин., М.Шаханов көзқарастарын талдауға болады. Кычанов Е. Жизнь Темучжина, думавшего покорить мир. А,1992. т. басқа зерттеулер. Л.Н.Гумилев еңбектеріне  аннотация жазу.	1   1 1		15	8
5	6-дәріс. XIV – XV ғғ. ортағасырлық  мемлекеттер.  7-дәріс.  Қазақ этногенезі. 5-семинар. 15-18 ғғ. қазақ  халқының мәдениеті.	1 1   1			8
6	8-дәріс. Қазақ хандығынын құрылуы және нығаюы.  9-дәріс. XVI – XVIIІ ғғ. басындағы Қазақ хандығы.   6-семинар. 18-19 ғғ. Қазақстандағы  ұлт-азаттық көтерілістер.   СОӨЖ №2. Қазақ хандығының тарихына қатысты  деректермен жұмыс.	1   1   1		15		8
7	9-дәріс. XVI – XVIIІ ғғ. басындағы Қазақ хандығы.   10-дәріс. XVIII ғ. Қазақстанның саяси жағдайы.  7-семинар. 19 ғасырдағы  Қазақстан мәдениеті.	1   1   1				8						14
ІІІ тақырыптық блок: Қазақстан Ресей  империясының  құрамында			30		56						14
			Барлығы 100 б.
8	10-дәріс. XVIII ғ. Қазақстанның  саяси жағдайы.  11-дәріс. Ресей империясының ХІХ ғасырдағы Қазақстанда жүргізген реформалары. 8-семинар. 20 ғ. басындығы   Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық  жағдайы.   СОӨЖ№3. Қазақ-орыс қатынастарының құжаттарымен дисскуссия. Құжаттың негізінде Қазақстанның  Патшалық Ресейдің құрамына енуінің прогресс және регресс жақтары талданады.Казахско-русские отношения в XVI-XVIII вв. Сборник документов и материалов. А., 1961.	1   1     1		10		7
9	12-дәріс. Қазақстандағы  XVIII – XIX ғғ. ұлт-азаттық көтерілістер.   9-семинар.  Алаш қозғалысының тарихы.	2 1				7
10	13-дәріс. XX ғ. басындағы Қазақстанның қоғамдық-саяси жағдайы. 10-семинар. ХХ ғ. 20-30 жылдарындағы Қазақстанның қоғамдық-саяси  өмірі.	2   1				7
ІV тақырыптық блок: Қазақстан кеңестік тоталитарлық жүйе тұсында
11	14-дәріс. Қазан төңкерісі  және азамат соғысы жылдарындағы Қазақстан.  15-дәріс. Қазақстан кеңестік тоталитарлық жүйенің қалыптасу кезеңінде (1920 – 1939 жж). 11-семинар. ХХ ғ. 20-30 жылдарындағы Қазақстандағы мәдени  қайта құрулар.   СОӨЖ №4. ХХ ғасыр басындағы қазақ зиялылырының еңбектері бойынша аннотация дайындау.	1   1     1		10					7
12	15-дәріс. Қазақстан кеңестік тоталитарлық  жүйенің қалыптасу кезеңінде (1920 – 1939 жж). 16-дәріс. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстан.   12-семинар. Соғыстан  кейінгі Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық  жағдайы.	1     1   1							7
13	17-дәріс. Ұлы Отан соғысынан кейінгі Қазақстанның қоғамдық-саяси жағдайы (1946-1965 жж.). 18-дәріс. Тоқырау жылдарындағы Қазақстан (1965-1985 жж.).   13-семинар. Тоқырау  жылдарындағы Қазақстан.	1   1   1							7
V тақырыптық  блок: Қазақстан – тәуелсіз мемлекет
14	19-дәріс. Қайта құру реформасы және 1986 ж. көтеріліс.    20-дәріс. Қазақстанның тәуелсіздік жылда- рындағы қоғамдық-саяси дамуы. 14-семинар. Қазақстан  Республикасының әлеуметтік-экономикалық  дамуы.    СОӨЖ  №5 Тәуелсіз Қазақстан тарихының кезеңдері бойынша жоба дайындау. Топтық жұмыс.	1   1   1		10					7
15	21-дәріс. Тәуелсіз Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы және нарықтық қатынастардың қалыптасуы. 22-дәріс. Қазақстан Республикасының әлемдік қауымдастыққа енуі және сыртқы саясаты. 15-семинар. Тәуелсіз  Қазақстанның мәде - ниеті.	1        1   1							7
	Барлығы: дәріс        -    30  сағат                 семинар   -    15  сағат	45 сағат		30				56				14
				Барлығы 100 балл

 

1-8 апта+8-15 апта /2 = х*0,6 =y

Экзамен*0,4= Х

y+x=результат

 

Білім және құзырет жүйесіндегі пәннің негізгі ұғымы: Палеолит, мезолит, энеолит, қола дәуірі, андронов мәдениеті, жазба және археологиялық деректер, сақтар, сарматтар, саяси тарих, шаруашылық, қоғамдық құрылым, мәдениет, қағанат, түріктер, түрік дәуірі, Жібек жолы, ежелгі түрік жазба ескерткіштері, түріктердің діни наным сенімдері, ислам, буддизм, манихейство, зароастризм, этнос, халық, ұлт, ру, мемлекет, номадизм, дәстүрлі тұрмыс, протектарат, империя, отарлау, капитализм, революция, қозғаушы күштер, дүниежүзілік соғыс, азамат соғысы, ЖЭС, ұжымдастыру, индустрализация, мәдени революция, қуғын-сүргін, жеке басқа табыну, реабилитация, демократиялық қозғалыс, тың және тыңайған жерлерді игеру, реформалар, қайта құру, демократизация, жариялылық, тәуелсіздік, суверенитет, глобализация.

 

Әдебиет тізімі:

Негізгі әдебиет:

1. Қазақстан тарихы. 5 томдық. 1-5-томдар. Алматы., 1996, 1997, 2000, 2010.
2. Қазақстан тарихы: Лекциялар курсы. / Ред. басқ. т.ғ.д., проф. Қ.С. Қаражан. – Алматы: Заң әдебиеті, 2009.
3. Қазіргі Қазақстан тарихы. /Б.Ғ.Аяғанның ред. – Алматы, 2010.
4. Қазіргі Қазақстан тарихы: Хрестоматия /Б.Ғ.Аяғанның ред. – Алматы, 2010.
5. Учебно-методический практикум  по истории Казахстана для семинарских занятий: для студентов неисторических факультетов. Алматы: «Қазақ университеті», 2002.

Қосымша әдебиет:

1. Қадырғали Жалайыр. Жылнамалар жинағы. - А., 1997.
2. Мұхаммед Хайдар Дулати. Тарих-и Рашиди. - Алматы, 2003.
3. Қазақстанның қазіргі заман тарихы бойынша хрестоматия (1917-1939). І том. /Ред. басқ. Қ.С. Қаражан. – Алматы: Қазақ университеті, 2007.
4. Новейшая история Казахстана  (1939-2005 гг.): Хрестоматия. /Под ред. К.С. Каражан. – Алматы: Қазақ университеті, 2006.
5. Назарбаев Н.Ә. Қазақстан - 2030. Ел  Президентінің  Қазақстан халқына жолдауы. А., 1997.
6. Қойгелдиев М.Қ. Алаш қозғалысы. А., 1995.
7. Нұрпейісов К. Алаш һәм Алаш - Орда. А., 1995.
8. Омарбеков Т.О. 20-30 жылдардағы Қазақстан қасіреті. А., 1997.
9. Омарбеков Т.О. ХХ ғасырдағы Қазақстан тарихының өзекті мәселелері. А., 2001.
10. Алаш қозғалысы / Құжаттар мен материалдар жинағы /.  т.1, 2. А., 2004, 2005.

 

СӨЖ / СОӨЖ бойынша тапсырмалар және әдістемелік ұсыныстар.

Білім мен құзыретті бақылау формалары: 

3-4 апта  

Эссе  жазу: эссе-белгілі бір мәселеге немесе  тақырыпқа байланысты  студенттің өз ойы,  көзқарасы бойынша  еркін   түрдегі ойлары, очерктік пайымдаулары. 

Эссе жазуға қойылатын  талаптар көлемі 3-5 бет,  қажетіне  қарай  әдебиет  тізімі көрсетіледі. Эссені тексергенде   тақырыптың толық  әрі терең  талдануына,  пайымдаулардың  нақтылығына,  жүйелілігі  мен  реттілігіне ерекше  көңіл   бөлінеді. Әссе  жазғанда    белгілі  фактілермен  тексті ретсіз  ұлғайтып,  жекелеген  сұрақтарды  талғамсыз  мазмұндай   берудің  қажеті  жоқ.

5-6 апта. Қазақ хандығының деректері бойынша «қазақ» термині немесе осы кезеңді қамтитын деректерге талдау жасау. Ол үшін төмендегі жинаққа қарастыру қажет.

Материалы по истории  казахских ханств XV-XVIII вв. (Извлечения из персидских тюркских сочинений). Сост.: С.К.Ибрагимов, Н.Н.Мингулов, К.А.Пищулина, В.П.Юдин. Алматы, 1969. ,Мұхаммед Хайдар Мырза. Тарихи Рашиди. Т., 1996.

 7 - апта

Аралық бақылау  тапсырмалары мен бақылау түрі (тест , ауызша, жазбаша)

1 АБ Қазақстандағы түрік – монғол, қазақ хандығының дәуірінің саяси, экономикалық және мәдени дамуының мәселелері 

                         

 10-11 апта. ХХ ғасыр басындағы қазақ зиялылары мемлекет қалпы туралы еңбектіріндегі мәселелер. Мысалы Ә.Бөкейханов. Алғашқы қазақ заңгерлері: М.Шоқай, Ж.Ақпаев.

Мұстафа Шоқай. Таңдамалы. Т.1-2. Алматы,1998.

 

13-14 апта.   

 Тәуелсіз Қазақстан тарихы бойынша жоба. Жобаны тапсыру үшін абстракт өткізіледі. Тотық жоба 4-5 студенттен аспауы тиіс.

Аралық бақылау  пәннің мазмұнына кіретін теориялық  және практикалық сұрақтар бойынша  жүргізіледі (7, 8 апта).

Модульдің пәндері бойынша кеңесті оқытушының кеңсе-сағаты (СОӨЖ) уақытында алуға болады.

 

Білім және құзыретті бағалау тәртәбі, % баллдар 

1-7 апта

Бақылау жұмыстары		100
Семинар сабақтарға қатысуы және белсенділігі	56
Жеке немесе топтық тапсырмалар (СӨЖ) 2*15 балл	30
Аралық бақылау (емтихан)	14

 

 

8-15 апта 

Бақылау жұмыстары		100
Семинар сабақтарға қатысуы және белсенділігі	56
Жеке немесе топтық тапсырмалар (СӨЖ) 3*10 балл	30
Аралық бақылау (емтихан)	14

 

Аралық  бақылау (жазбаша немесе ауызша) және емтихан өткізу формасы – жазбаша

 

Білімді бағалау шкаласы:

Әріптік жүйе бойынша баға	Балдардың сандық эквиваленті	%-дық құрамы	Дәстүрлі жүйе бойынша баға
А	4,0	95-100	«Өте жақсы»
А-	3,67	90-94
В+	3,33	85-89	«Жақсы»
В	3,0	80-84
В-	2,67	75-79
С+	2,33	70-74	«Қанағаттанарлық»
С	2,0	65-69
С-	1,67	60-64
D+	1,33	55-59
D	1,0	50-54
F	0	0-49	«Қанағаттанарлықсыз»
I (Incomplete)	-	-	«Пән аяқталмаған» (GPA санағанда есептелмейді)
P (Pass )	-	0-60 65-100	«Сынақ» (GPA санағанда есептелмейді PA)
NP (No Рass)	-	0-29 0-64	«Сынақтан өтпеді» (GPA санағанда есептелмейді)
W (Withdrawal)	-	-	«Пәннен бас тарту» (GPA санағанда есептелмейді GPA)
AW (Academic Withdrawal)			«Академиялық  себептермен пәннен шығарылуы (GPA санағанда есептелмейді)
AU (Audit)	-	-	«Пән тыңдалды» (GPA санағанда есептелмейді)