Авто ісі пәнін оқыту әдістемесі

Шлицті қосылыстың қозғалтқыштары  шаң-тозаң былғаныштардан арнаулы қапшық қорғайды.

Кардандық топсалардың  подшипниктерін майлап тұруға арналған масленкалар  және майланудың сапасын  бақылау үшін арнаулы клапандар  болады. Шлицті қосылыс анайы масленка  арқылы майланады.

 

33. Кәсіпке  баулу сабақтарында  қолданылатын  нұсқау әдісінің түрлері және олардың сипатамасы

1. Кіріспе нұсқау – оқушыларғ белгі бір жұмысты белсенді және саналы түрде атқару үшін жүргізілетін алғашқы дайындық. Мұнда тәжірибе жүргізу мен түсіндіру жұмыстары қатар жүргізіледі. Лабараториялық – практикалық сабақтардағы кіріспе нұсқау мына үлгідегі құрылымды қмтиды.

• сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру;
• оқушылардың теориялық дайындығын тексеру;
• сабақта жоспарланған жұмыс мазмұнын түсіндіру, жаттығулар мен өз бетінше жұмыстардың орындалу тәртібі;
• сызба, схема мен кесте жасайтын техникалық бұйыдар туралы түсінік беру;
• оқу өндірістік жұмыстарға қажетті материялдық объектілерді деманстрациялау;
• Оқушыларды лабараториялық – практикалық жұмыстарды орындауға қажетті – құралжабдықтармен, құрылғылармен және аспаптпрмен таныстыру;
• жұмысты тиімді орындаусапасын бақылау тәсілдері  мен әдістерін, түсіндіру және көрнекілік көрсету демонстрациялау;
• қателіктермен ақаулардың алдын алу және болдырмау шаралары;
• оқу өндірістік жұмыстарды атқару кезінде жұмыс орнын тімді ұйымдастыра білуді түсіндіру және көрсету;
• шебарқанада не өндірісте жұмысты атқару кезінде еңбек және қауіпсіздік ережелерін қарау;
• кіріспе нұсқауды қалай түсінгенін сұрау, бақылау бекіту, егер қажет болса тиісті жерлерін бақылау;
• оқыушыларға тапсырма беріп жұмыс орындарына бөлу;

2. Ағымдағы нұсқау -   кіріспе нұсқаудан соң еңбек жатығуларын орндауда жиі жіберілген қателіктерді болдырмауға бағыталады. Ол әрбір оқушымен жеке өткізіледі. Ағымдағы нұсқау кезінде мұғалім немесе оқу шебері оқушының жұмыс орындарын аралап, тексеріп мынадай нәтижелерге назар аударуы қажет.

- жұмыс орнының  дұрыс ұйымдастырылуы;

- еңбек қызметін, тәсілдерін дұрыс атқару;

- бақылау - өлшеу  аспаптары мен құрал -     жабдықтарды дұрыс пайдалану; 

- техникалық  құжатарды пайдалана білу;

- техника қауіпсіздігі ережелерін және өндірістік санитария мен гигиена  нормаларын сақтау;

3. Қортынды нұсқау-жұмысты атқару кезінде істің сапасы, дұрыс орындалуы және қателіктердің жалпы сипатамасы қорытындыланады. Ол лабараториялық-практикалық  сабаақтардың соңында не тиісті авто ісі пәнінің бағдарламасы не атаулары аяқталған соң оқушылар мен белсенді әңгіме түрінде жүргізіледі.

 

34.  Авто ісі пәніндегі  Жарықтандыру  жүйесін оқыту әдістемесі 

Жарық беретін  приборлар қатарына алдыңғы шамдар, олардың астыңғы жағындағы шамдар(подфарники), капот асты шамы, артқы фанарь, кабина мен кузовтың плафондары, қорғанышты және тасмал шамдар.  (Толық нұсқасы құрлысы мен қызметін оқулықтан алып, оқушыларға толық түсіндірілуі тиіс).

«Mersedes Benz U – 500 Brods Black Edition» автомобильінде каманда атты бақылау - өлшеу приборы, сонымен қатар, видосистема, компос, ауа райын бақылау орнатылған.

Бортық компьютердің қызметі автомобильдебір жүйені құрайды және бөлшектердің тозуын, ақауын хабарлап білдіреді.

Құрылысы кішкентай  кристалдық қарапайым, жарық қаты бірнеше мың люменге жететін төр светодиодтан тұрады. Бірақ төртекінің көрсеткіші бірдей емес әр қайысы әртүрлі. Жарық қуатын төрт светодиод қамтамасыз етеді және алты бұрыштық линзалық коректор қолданылады.

Светодиодтық  фардың жалпы көрнісі 1- 2 ші басты жарық беруші, 3 – 4 ші қызыл және жасыл габариттер бұрылуды және тоқтауды білдіретін сигналдар.

Светодиодтың  жарықтандыру жүйесінің қызмет ету  уақыты автомобильдің қызмет ету  уақытына тең, осыған орай тек қана авария болған жағдайда ғана ауыстырылады.

 

35. Оқушы  қызметіне сай жіктелетін оқу әдістерінің түрлері

Оқушыларды  кәсіби еңбекке балудың формалары  мен әдістерінің өзіне тән  ерекшеліктері бар. Мысалы оқушыларды кәсіпке баулу барысын тек  мектеп шеберханалары мен бөлмелерінде емес, сонымен қатар МОӨБ өндірістік цехтарда, ұжымдық бірлестіктерінің шберханаларында, егістік далаларда, мал шаруашылығы фермаларында, түрлі ғылыми зерттеу лабораториясында ұйымдастырып өткізуге болады. Ал оқыту әдістері көп мағынада практикалық іс-әрекет әдістерімен сипатталынады. Мысалы, жаттығу технологиялық құжаттармен жұмыс істеу, анықтамалық әдебиеттермен жұмыс істеу, техника-технологиялық  есептерді шешу,  практикумдар т.б.

Оқыту әдістері бірнеше бағытта жіктеледі, оқушыларды кәсіби еңбекке баулуда негізінен оқушының қызметіне сай оқу әдістері және оқытушының қызметіне сай оқыту әдістері болып екіге бөлінеді.

Оқу әдістері:

1. Жаттығу.

2. Теххнологиялық  құжатармен жұмыс жасау.

3. Техника-технологиялық  есептер шешу.

4. Практикумдар  т.б.

 

 

 

36. Авто  ісі пәні лабораториясын жабдықтаудың  дидактикалық талаптары.

Оқу шеберханасында оқушыларда кәсіптік шеберлік дағдының негізі қалыптасады. Демек ол жер, барлық оқу бағдарламасына  сәйкес жабдықталып, оқу-тәрбие жұмыстарының ұтымды ұйымдастырылуы жолдарын қарастыратын, қолайлы, жұмыстардың түрін үнемді және өндірістік әдістерді оқытудың негізі болып табылады.

Оқу шеберханалары, бөлмелері  педагогикалық талаптарға жауап беру қажет:

-мектеп оқушыларын  еңбеке балу мен тәрбиелеуде  оқу бағдарламаларын орындау  үшін қажетті жағдай жасау;

-оқытудың политехникалық  және кәсіптік бағдар беру  бағыттылығын жүзеге асыру   мен оны оқушылардың оңай түсінуін  көрнекі құралдармен мүмкіндік  туғызу;

-оқыту мен  оқушылардың қоғамға пайдалы,  өнімді еңбегін ұштасыру үшін  материалдық жағдаймен ұштастыру;

-оқытушы мен  оқушы еңбегін ғылыми тұрғыдан  ұйымдастыру, оқу-тәрбие процесінің  сапасын және тиімділігін артыруға  мүмкіндік туғызу;

- оқу құралы  көмегімен берілетін ақпарат  қазіргі ғылыммен техника жағдайын  көрсете алатын ғылыми ақиқат  дәрежесінде болуы қажет. Обьектілер мен техникаларды оқушыларға түсіндіруді жеңілдету педагогикалық анықталған  және бұрмаланған түсінік тудырмауы қажет;

-ақпарат азмұны, оны жеткізу оқу бағдарламаларына, оқушылардың танымдық мүмкіндігіне, олардың дайындық деңгейіне сәйкес болумен қатар, мектеп оқушыларының жас ерекшеліктерін ескеру және пән аралық байланысты жүзеге асыруды қамтамасыз ету қажет.

Автоісі пәні бойынша  териялық, техникалық күтім, жолда жүру ережелері және автокөлікті пайдаланудың негізі жөнінде сабақтар өткізіледі, сондықтан әр қайсысының өзіндік кабинеттері мен шеберханалары болуы қажет.

    Оқу шеберханасына қойлатын негізгі өлшемдер:

Оқу шеберханасы  орналасқан жайдың іші кебу, төбесінің  биіктігі 3,25м, мүмкіндігінше бірінші  қабата орналасуы тиіс. Қабырғасы тегіс, төбесі тегіс және көлбеу, едені жылтыр емес, мықты отқа жанбайтын,  суды өткізбейтін жылуды жай өткізетін, гигиеналық талаптарға сай болуы қажет. Еден жасауға мүмкіндігінше ксиполитті пайдаланған орынды, басқа құрылыс заттары жылуды жақсы жібермеиді. Еденді кесектермен, цемент және басқада құрылыс заттарымен құрастыру , төсеу рұқсат етілмейді.

Бөлменің әр оқушыға бөлінген көлемі 13 м³    тан аспауы тиіс. Терезенің өлшемі еденің 1/8 ауданынан артпауы керек.

Кабинетте кемінде 35 оқушыға есептелініп жасалуы қажет. Кбинеттер мен шеберханалардағы үстелдердің аралық өлшемдері бойлай 80 см, ал қатары 60 см дей болуы қажет.

 

37. Кәсіпке  оқыту сала бойынша оқыту әдістерінің  жіктелуі. Оқыту әдістерінің жіктелуі.

Оқушыларды  кәсіби еңбекке балудың формалары мен әдістерінің өзіне тән ерекшеліктері бар. Мысалы оқушыларды кәсіпке баулу барысын тек мектеп шеберханалары мен бөлмелерінде емес, сонымен қатар МОӨБ өндірістік цехтарда, ұжымдық бірлестіктерінің шберханаларында, егістік далаларда, мал шаруашылығы фермаларында, түрлі ғылыми зерттеу лабораториясында ұйымдастырып өткізуге болады. Ал оқыту әдістері көп мағынада практикалық іс-әрекет әдістерімен сипатталынады. Мысалы, жаттығу технологиялық құжаттармен жұмыс істеу, анықтамалық әдебиеттермен жұмыс істеу, техника-технологиялық  есептерді шешу,  практикумдар т.б.

Оқыту әдістері бірнеше бағытта жіктеледі, оқушыларды кәсіби еңбекке баулуда негізінен  оқушының қызметіне сай оқу әдістері және оқытушының қызметіне сай оқыту  әдістері болып екіге бөлінеді.

Оқу әдістері:

1. Жаттығу.

2. Теххнологиялық  құжатармен жұмыс жасау.

3. Техника-технологиялық  есептер шешу.

4. Практикумдар  т.б.

Оқыту әдістері.

1. Әңгімелесу.

2. Түсіндіру.

3. Баяндау.

4. Деманстрациялау.

5. Еңбек операцияларын  көрсету.

6. Лекция т.б.

 

39. Оқушыларды кәсіпке оқытуда жеке тұлғаға бағдарлы білім беру педагогикалық технологиясы .

Кәсіби еңбеке баулу барыснда тұлғаға бағдарлы оқыту технологиясының қолданылуын  және оның оқу үрдісіндегі ерекшелігін  мазмұндауды мақсат еттік.

      Жеке тұлғаға бағдарлы білім беру технологиясында - оқыту субъектісінің дамуына оңтайлы жағдай жасалынып , оқушының өз бетінше білім алуы, өзіндік айқындалуы, өзін - өзі басқаруы соның нәтижесінде өзіне тән қызығушылықтары мен қабілеттілігін қалыптастыру деп түсінеміз. Осы анықтамаға сәикес біздің жан – жақты жүргізген зертеу жұмыстарымыздың нәтижесі белгілі бір бағытта ой тұжырымын жасауға мүмкіндік береді.

Атап айтсақ жеке тұлғаға бағдарлы кәсіптік білім  беру үрдісі төмендегідей негізгі теориялық  ережелері мен  қағидаларды қамтитындығын көрсетті.

Жеке тұлғаға  бағдарлы білім берудің теориялық  ережелері.

• кәсіптік білім алушы болашақ маман, оқу үрдісінде өзін-өзі шығармашылық негізде дамытады және оқыту мен тәрбиелеу нәтижесінің ерекшелігі мен мазмұнын нақты оқыту технологиясы арқылы жүзеге асырады;
• кәсіптік білім беру үрдісінің толыққанды ұйымдастырылуы оқытушы – педагогтың  жекелеген шығармашылық қызметіне байланысты болады;
• кәсіптік білім беру үрдісінде авторлық педагогикалық технологиялар бойынша сабақтар өткізу мәселесіне кең көлемде көңіл бөлінеді;
• жеке тұлғаға бағдарлы білім берудің мақсаты тұлғаны белгілі бір анықталған арнаға сәйкестендіріп қалыптастыруды көздемейді, керісінше оның жеке даралық қабілеттілігінің жан – жақты дамуына жағдай жасайды.

Жеке  тұлғаға бағдарл<span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_044b_0439__Char" style=" font-family: 'Times New Roman